بازار صکوک در بهار ۹۹

در سه ماهه نخست سال ۱۳۹۹ شاهد بیشترین حجم و تعداد درخواست تامین مالی از طریق انتشار صکوک در بازار سرمایه نسبت به دوره مشابه در ادوار گذشته بودیم؛ به‌طوری که طی این مدت تعداد ۹ موافقت اصولی انتشار انواع صکوک مجموعاً بالغ بر ۴۸ هزار میلیارد ریال توسط سازمان بورس و اوراق بهادار صادر شد. 

مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه با بیان این خبر به پایگاه خبری بازار سرمایه (سنا) گفت: در سه ماهه نخست سال جاری تعداد ۹ موافقت اصولی انتشار انواع صکوک اعم از اجاره، مرابحه، رهنی و منفعت مجموعاً بالغ بر ۴۸ هزار میلیارد ریال توسط سازمان بورس و اوراق بهادار صادر شد که در مقایسه با دوره مشابه در ادوار گذشته بی سابقه بوده است. غلامرضا ابوترابی توضیح داد: ۳ مورد از این ۹ موافقت اصولی صادره مربوط به شرکت‌های معدنی و صنعتی گل گهر (سهامی عام)، گروه سرمایه‌گذاری مسکن (سهامی عام) و بانک مسکن بوده که سابقه تامین مالی از طریق انتشار انواع صکوک در بازار سرمایه را دارند و ۶ مورد مابقی مربوط به شرکت‌هایی است که برای بار اول نسبت به انتشار صکوک در بازار سرمایه اقدام کرده‌اند.  به گفته ابوترابی، دارایی‌های متنوعی مبنای انتشار اوراق مذکور قرار گرفته است؛ از ساختمان، ماشین آلات و تجهیزات و سهام گرفته تا پرونده تسهیلات فروش اقساطی خرید مسکن و منافع حاصل از خدمات عوارض جاده‌ای که نشان‌دهنده تنوع ابزارهای مالی اسلامی نسبت به شرایط مختلف بانی‌هاست. وی ادامه داد: با احتساب موافقت اصولی‌های صادره در اواخر سال ۱۳۹۸ در حال حاضر مجموعاً ۱۵ مورد انواع صکوک با حجم بالغ بر ۸۸ هزار میلیارد ریال در دست انتشار در بازار سرمایه‌اند. ابوترابی توضیح داد: در بهار ۱۳۹۹ صکوک اجاره شرکت لبنیات و بستنی دومینو (سهامی خاص) با نماد دومینو۴ و صکوک مرابحه شرکت کرمان موتور (سهامی خاص) با نماد کرمان۰۲ هر یک به ارزش ۲ هزار میلیارد ریال در بازار سرمایه منتشر شد. شرکت کرمان موتور تاکنون سه بار نسبت به تامین مالی از طریق انتشار صکوک در بازار سرمایه اقدام کرده است. مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی مرکزی بازار سرمایه تصریح کرد: در سه ماهه ابتدایی سال جاری ۵ مورد صکوک مجموعاً به ارزش ۸,۵۸۲ میلیارد ریال سررسید شد و مبلغ اقساط و اصل این اوراق در مواعد مقرر پرداخت شد. وی افزود: طی دوره سه ماهه مذکور مجموعا ۱۹,۵۲۰ میلیارد ریال اقساط انواع صکوک توسط شرکت‌های واسط مالی از بانیان اوراق دریافت و از طریق شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به حساب دارندگان اوراق واریز شده است. ابوترابی با اشاره به شرایط جدید انتشار اوراق بدهی در بازار سرمایه توضیح داد: در خرداد ماه سال جاری مصوبه‌ای در خصوص انتشار اوراق بهادار بدون ضامن توسط هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار ابلاغ شد که طبق آن صرفاً ناشران پذیرفته شده در بورس یا فرابورس ایران با اخذ رتبه اعتباری BBB به بالا می‌توانند نسبت به انتشار اوارق بهادار بدهی بدون ضامن حداکثر معادل ۶۰ درصد میانگین سود دو سال گذشته (طبق صورت‌های مالی حسابرسی‌ شده سالانه) شرکت اصلی یا تلفیق (هر کدام کمتر باشد) اقدام کنند و این سقف در اوراق اجاره و اجاره سهام با شرط امکان رجوع به دارایی مبنا، به ترتیب به ۸۰ و ۱۰۰ درصد قابل افزایش است.

   بر اساس مصوبه هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار مقرر شد: 

  در خصوص اوراق بهادار دارای سود- درآمد قطعی از جمله اوراق اجاره، اوراق مرابحه، سفارش ساخت، رهنی، خرید دین و ...، بند مربوط به «ارایه گزارش توجیهی تأمین مالی بانی به همراه گزارش حسابرس بانی درخصوص آن و رعایت شرایط دارایی و سایر مقررات مندرج در دستورالعمل» از بخش مربوط به شرایط صدور مجوز حذف و  «ارایه گزارش حسابرس بانی درخصوص بیانیه ثبت و رعایت شرایط دارایی و سایر مقررات مندرج در دستورالعمل »  جایگزین می‌شود.

  استفاده از خدمات مشاور عرضه و متعهد پذیره نویس در انتشار اوراق بهادار اختیاری خواهد بود و درصورت استفاده از ارکان فوق ضروری است اطلاعات مربوطه در مستندات انتشار اوراق افشا و قرارداد فی مابین طبق مقررات برای مدیریت نظارت بر نهادهای مالی ارسال شود.

   همچنین، اعلام قبولی سمت توسط عامل فروش (شرکت کارگزاری) و عامل پرداخت (شرکت سپرده‌گذاری مرکزی) جهت انتشار اوراق برای بانی کفایت بوده و الزامی جهت ارسال قرارداد به سازمان بورس نیست.