سرمایه در گردش مشکل اصلی صنعت دام

سید فرزاد طلاکش

با بروز مشکلات دامنه‌دار در تامین نهاده‌ها و گرانی مرغ و تخم‌مرغ مجلس اعلام کرد طرحی را با موضوع تخصیص کارت اعتباری کشاورزی در دستور کار قرار داده است که از طریق آن قرار است به برخی از مشکلات فعالان این حوزه پاسخ داده شود. واقع آن است که هنوز ابعاد و زوایای گوناگون تصمیم نمایندگان روشن نیست اما مشکلی که فعالان حوزه دام و طیور دارند مرتبط با مشکلات سامانه بازارگاه است.در این حوزه یک بحث، مشکل توزیع نهاده است که در حال حاضر از طریق بازارگاه صورت می‌گیرد. طبیعتا مشکل بازارگاه باید حل شود تا فعالان این حوزه بتوانند عملکرد بهتری داشته باشند. این حوزه نیاز به طرح‌های جدید ندارد بلکه باید ساختار موجود اصلاح شود.اگر منظور از کارت اعتباری کشاورز و دامدار این است که برای نقدینگی مرغدار یا دامدار از آن استفاده شود و در جهت حمایت از فعالان این حوزه استفاده شود، راهکار خوبی است. چرا که خرید در بازارگاه صددرصد نقدی است و هیچ اعتباری برای مرغداران و دامداران در نظر گرفته نشده، کافی است که فعال اقتصادی کمی مشکل نقدینگی پیدا کند تا مجموعه‌ای فشارهای کمر شکن بر گرده مرغدار وارد شود. از ابتدا ایراد ما به بازارگاه این بود که فقط یک بانک (بانک کشاورزی) به این سامانه متصل است و کشاورزان و دامداران قادر نیستند از سایر ظرفیت‌های بانکی استفاده کنند. به هر حال هر فعالیت اقتصادی نیازمند تنوع در ساختارهای اعتباری است تا از دل یک فضای رقابتی فعالان حوزه دام و طیور بتوانند از اعتبارات لازم برخوردار شوند. بانک‌ها باید به این حوزه ورود کنند و نیازهای فعالان این حوزه به نقدینگی را کاهش دهند.این دغدغه کلیدی و مهم مرغداران برای ثبات بیشتر است. اما اگر این کارت کشاورزی طراحی شده تا فقط سهمیه نهاده فعالان این حوزه را به دستشان برساند به نظرم چندان اثرگذار نخواهد بود. در حال حاضر سامانه سماصد (سامانه اطلاعات متمرکز صنعت طیور) وجود دارد که مرغدار و دامدار تمام اطلاعات و فعالیت‌های خود را در این سامانه وارد می‌کنند و از صفر تا صد فعالیت‌ها در آن ثبت می‌شوند و واسطه‌ای هم در این میان وجود ندارد.ممکن است این پرسش مطرح شود که ردپای دلالان از چه طریقی به صنعت وارد می‌شود؟ علت ورود واسطه‌ها این است که مرغدار زمانی که با مشکل نقدینگی مواجه می‌شود، چاره‌ای ندارد جز اینکه دلالان را واسطه کند که نیازهای مورد نظرش را تامین کنند تا بعد از فروش محصولات با سود بالا این بدهی پرداخت شود. در واقع دلیل اصلی گرفتار شدن فعالان صنعت دام و طیور در دام سوداگران مشکل کمبود سرمایه در گردش است. در همه جای دنیا ظرفیت‌های فراوان اعتباری برای فعالان اقتصادی حوزه‌های گوناگون در نظر می‌گیرند تا پای سوداگران از اتمسفر اقتصادی حذف شود. اما متاسفانه هنوز این موضوعات کلیدی در فضای اقتصادی کشورمان به درستی برنامه‌ریزی نشده است. با ‌این توضیحات به نظرم نمایندگان مجلس به جای ایجاد ساختارهای جدید تلاش کنند تا مشکلات سامانه‌های موجود را حل کنند تا فعالان صنعت دام و طیور بتوانند با حداکثر ظرفیت‌ها و توانایی‌شان کار کنند و نتیجه این رشد در نهایت در کاهش قیمت تمام شده محصول متبلور شود.