پیشنهاد مالیات صفر برای شمش طلا و ارزش افزوده برای کارمزد

گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری |

در ساعات عصر سه شنبه 2 دی 99، نرخ دلار در بازار آزاد ارز به 25630 تومان افزایش یافت. یورو 31 هزار، درهم 7110، پوند 33700، دلار کانادا 20 هزار، یوان3930، لیر ترکیه 3350 تومان، اعلام شد. همچنین با اعلام قیمت هر اونس جهانی طلا به نرخ 1871 دلار، هر گرم طلای 18 عیار1 میلیون و 135 هزار تومان، مظنه هر مثقال طلا 4 میلیون و 917 هزار تومان، سکه طرح جدید11 میلیون و 730 هزار تومان، سکه طرح قدیم 11 میلیون و 300 هزار، نیم سکه 6 میلیون و 200 هزارتومان، ربع سکه 4 میلیون و 200هزار تومان و سکه گرمی 2 میلیون و350 هزار تومان معامله شد. 

کاهش انتظارات تورمی، کاهش قیمت‌ها در ماه‌های اخیر و بی‌میلی مردم به خرید طلا و سکه، موجب شده که تقاضا کاهش یافته و خرید و فروش راکد شود و مردم به دلیل ثبات و کاهش قیمت‌ها، تمایلی به نگهداری سکه و طلا و خرید آن ندارند. در نتیجه به تدریج روند نزولی قیمت سکه و کاهش حباب سکه را شاهد هستیم.  به دنبال انتشار خبر توافق رهبران جمهوری‌خواه و دموکرات بر سر بسته محرک مالی 900 میلیارد دلاری مقابله با کرونا، روی قیمت‌های ارز و طلا و بیت کوین و بورس‌های جهان اثرگذار بوده و کارشناسان از اثر بیشتر آن در ماه‌های آینده خبر می‌دهند. 

هر چند که این توافق دیر رخ داده اما بازهم می‌تواند کمک قابل توجهی به تحرک در بورس‌های جهان و اقتصاد امریکا و جهان باشد. برخی صاحب نظران به عملکرد دموکرات‌ها به خاطر تاخیر در این موضوع با هدف مقابله با ترامپ انتقاد کرده و معتقدند حالا که واکسن توزیع می‌شود و اقتصاد جهان در حال نفس کشیدن است این بسته حمایت مالی اثر کمتری دارد و باید چند ماه پیش که خبری از واکسن نبود، این بسته حمایت مالی به اقتصاد جهان کمک می‌کرد. اما با این حال می‌تواند تا حدی به اقتصاد جهان کمک کند و بازارهای سهام، ارزها، طلا، رمز ارزها و تولید وصنعت را تحت تاثیر قرار دهد. به دنبال انتشار این خبر، قیمت طلا تا 1900 دلار افزایش یافت و در ساعات بعد به 1881 دلار رسید. در ساعات اولیه روز دوشنبه، قیمت هر اونس طلا روز دوشنبه اول دی 99 با ۰.۷۷ درصد رشد به ۱۸۹۵ دلار و ۸۹ سنت رسید.

فعالان بازار طلا و سکه می‌گویند: دیگر تقاضا و انگیزه‌ای برای خرید طلا و سکه در بین مردم وجود ندارد و بازار در رکود به سر می‌برد. بازاری‌ها می‌گویند: بعد از کاهش چند میلیونی قیمت سکه دیگر تقاضایی برای خرید سکه نداریم.افزایش قیمت ارز در بازار همواره یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت طلا و سکه بوده است و این سناریو در روزهای اخیر بازهم تکرار شد ولی خیلی دوام نداشت چراکه دلار نیز از کانال 26 هزار تومان به کانال 25 هزار تومان بازگشت.

بانک مرکزی تلاش می‌کند با تقویت عرضه در بازار به تقاضاهای ارزی پاسخ دهد و برهمین اساس نیز تداوم عرضه‌های روزانه ارز در سامانه نیما و بازار متشکل ارزی موجب شده تا نیاز ارزی بازار پاسخ داده شود و دیگر به مانند قبل شاهد نوسانات لحظه‌ای در بازار نباشیم. با این حال اما در مقاطعی انتشار برخی اخبار سیاسی موجب می‌شود تا جو روانی بازار تغییر کند و قیمت ارز افزایشی شود.

در صرافی‌های بانکی نیز قیمت‌ها افزایشی است؛ به نحوی که فروش دلار 25 هزار و 450 تومان و قیمت خرید دلار نیز با اختلاف 1000تومانی نسبت به قیمت فروش، 24 هزار و 450 تومان تعیین شده است. قیمت فروش یورو نیز معادل 31 هزار و 100 تومان و قیمت خریدیورو نیز 30 هزار و 100 تومان اعلام شده است.قیمت هر اونس طلا با ۰.۲۲ درصد افزایش به ۱۸۸۱ دلار و ۸ سنت رسید.به گزارش رویترز، در حالی که بسته محرک مالی جدید دولت امریکا سبب افزایش اشتها برای خرید طلا شده و در شرایطی که مشاهده گونه جدیدی از ویروس کرونا تشدید محدودیت‌ها در انگلیس را به دنبال داشته است، قیمت طلا روز سه شنبه شاهد افزایش بود.بر اساس این گزارش، قیمت هر اونس طلا با 0.22 درصد افزایش به 1881 دلار و 8 سنت رسید. قیمت فلز زرد در معاملات آتی برای تحویل در ماه فوریه نیز با 0.18 درصد رشد به 1886 دلار و 10 سنت رسید.

  دستگیری متخلفان ارزی در آذربایجان شرقی

مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت اطلاعات از شناسایی و دستگیری۹ نفر از صرافان به دلیل فعالیت‌های غیرمجاز ارزی به اتهام پولشویی، فرار مالیاتی و قاچاق ارز در استان آذربایجان شرقی خبر داد. آنها با رفتار و فعالیت‌های غیرقانونی خود در افزایش نابسامانی بازار ارز و هدر رفت منابع ارزی کشور سهیم بوده‌اند؛ شناسایی و دستگیر شدند.

بر اساس این گزارش برابر بررسی‌های بعمل آمده، متخلفان در قالب فعالیت‌های غیرمجاز ارزی با زیر پاگذاشتن مقررات و دستورالعمل‌های معاملات ارز که مبادرت به واگذاری ارز مداخله‌ای برای مصارف غیرمجاز، عدم ثبت معاملات در سامانه سنا، مبادله ارز با فعالان و صرافی‌‌های غیرمجاز، استفاده از حساب های شخصی در عملیات صرافی و عدم صدور فاکتور می‌کردند؛ به اتهام پولشویی، فرار مالیاتی و قاچاق ارز دستگیر و تحویل مراجع قضایی شدند. برآورد ارزش تخلفات بررسی شده تاکنون، بالغ بر ۵۴ هزار میلیارد ریال بوده است.

    مالیات شمش طلا صفر شود 

مشمول نرخ صفر کردن شمش طلا و اخذ مالیات با نرخ استاندارد از سایر اجزای طلای زینتی (اجرت و سود) می‌تواند به افزایش شفافیت و حتی افزایش وصولی‌های سازمان امور مالیاتی در بلندمدت کمک کند.مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی در خصوص آسیب‌شناسی وضعیت موجود و راهکارهای پیشنهادی درخصوص مالیات بر ارزش‌افزوده طلا اعلام کرد: در صورت تأیید اصالت شمش طلا در سامانه مودیان، این نهاده مشمول نرخ صفر خواهد شد. دفتر مطالعات مالیه عمومی و توسعه مدیریت این مرکز درگزارشی با عنوان «مالیات بر ارزش‌افزوده طلا: آسیب‌شناسی وضعیت موجود و راهکارهای پیشنهادی» نوشت: در سال‌های گذشته طلا و مصنوعات آن یکی از کالاهای مهمی بوده است که فرایند قانونگذاری و وصول مالیات بر ارزش‌افزوده از آن با چالش‌ها و مقاومت‌هایی همراه بوده است.این گزارش افزود: طبق قانون آزمایشی مالیات بر ارزش‌افزوده مصوب سال ۱۳۸۷ فروش طلا و مصنوعات آن مشمول نه درصد (۹ %) مالیات بر ارزش‌افزوده می‌شودیعنی در هر فاکتور فروش، مالیات مذکور با نرخ استاندارد ۹ % به اصل طلا همراه با اجرت ساخت و سود آن تعلق می‌گیرد.

دفتر مطالعات مالیه عمومی و توسعه مدیریت مرکز پژوهش‌های مجلس تصریح کرد: برخی بر این باور بودند که ماهیت کالای طلا با سایر کالاها متفاوت است که این امر به‌دلایل مختلفی نظیر سرمایه‌ای بودن اصل طلا، تولید کارمزدی (استفاده از طلای امانت گرفته شده) و ... باز می‌گردد.به بیان دیگر در این نگاه، طلا کالایی سرمایه‌ای است که بدون تغییر ماهیت، به‌طور مستمر بین خریداران و فروشندگان دست به دست می‌شود و در هر دور چرخش، صرفاً به میزان اجرت آب کردن و ایجاد مصنوعات جدید، ارزش جدید خلق می‌شود.هنگامی که کل طلا مشمول مالیات شود، از یک مقدار طلای مشخص، بارها و بارها مالیات اخذ می‌شود که در این‌صورت معادل ارزش طلای اولیه یا حتی بیش از آن، مالیات بر ارزش‌افزوده وصول می‌شود.این گزارش تصریح کرد: دولت با پذیرش ضمنی استدلال‌های مذکور، برای اصلاح قانون مالیات بر ارزش‌افزوده مصوب سال ۱۳۸۷ و کاهش اعتراض به نحوه مالیات‌ستانی از طلا اظهار داشت که نرخ مالیات بر ارزش‌افزوده طلا و مصنوعات آن از ۹درصد به ۳درصد کاهش یابد (راهکاری که در سال۱۳۹۵ برای اصلاح قانون مالیات بر ارزش‌افزوده در لایحه دایمی کردن قانون مالیات بر ارزش‌افزوده ارایه کرد) لکن همچنان مبتنی‌بر این راهکار اصل طلا مشمول مالیات با نرخ ترجیحی خواهد بود.گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس افزود: در بازار طلا و جواهر دو نوع مخالفت از سوی بازیگران و ذی‌نفعان آن با مالیات بر ارزش‌افزوده ابراز می‌شود. بخش عمده‌ای از ذی‌نفعان بازار طلا و جواهر با توجه به استدلال‌های فوق و همچنین نحوه تشخیص و رسیدگی سازمان امور مالیاتی با مالیات‌ستانی در صنعت طلا و جواهر مخالفت می‌کنند و عده‌ای نیز ممکن است به‌دلیل گسترش شفافیتی که اجرای نظام مالیات بر ارزش‌افزوده در طول زنجیره بازار طلا و جواهر ایجاد می‌کند به مخالفت با آن می‌پردازند زیرا در این‌صورت میزان عملکرد و درآمد آنها مشخص شده و باید مالیات عملکرد بیشتری پرداخت کنند.درحال حاضر براساس قانون مالیات بر ارزش‌افزوده مصوب سال ۱۳۸۷ علاوه‌بر آنکه اصل ارزش طلا و اجرت و سود آن مشمول مالیات با نرخ استاندارد یعنی۹ درصد می‌شود، تفاوتی میان کارکردهای مختلف طلا (طلای سرمایه‌گذاری و طلای زینتی) وجود ندارد.این گزارش عنوان کرد که براساس مصوبه اردیبهشت‌ماه۱۳۹۹ صحن علنی مجلس شورای اسلامی (در انتظار تأیید شورای نگهبان) معافیت اصل طلا از مالیات بر ارزش‌افزوده، منوط به عضویت همه مودیان زنجیره تولید و فروش طلا و جواهر در سامانه مودیان موضوع قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان مصوب سال ۱۳۹۸، صدور فاکتور الکترونیکی و درج ارزش اصل طلا در هر فاکتور (کنترل و رهگیری اصل طلا در معاملات و مبادلات) است و در این حالت صرفاً اجرت ساخت و سود مشمول مالیات بر ارزش‌افزوده خواهد شد.دفتر مطالعات مالیه عمومی و توسعه مدیریت مرکز پژوهش‌های مجلس یادآور شد: مبتنی ‌بر راهکار مجلس شورای اسلامی که از سوی صنف طلا و جواهر مورد حمایت قرار گرفته است، تنها در صورتی اصل طلا معاف از مالیات بر ارزش‌افزوده خواهد شد که فروشندگان طلا و جواهر اقدام به ثبت همه خریدها و فروش‌های خود در سامانه‌های سازمان امور مالیاتی کنند و ارزش اصل طلا را در فاکتورهای فروش به‌صورت جداگانه درج کنند.