معادله بیت‌کوین وتشدید خروج ارز
گروه بانک و بیمه|
همزمان با افزایش خرید و فروش بیت کوین در داخل کشور، عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی به بیان توضیحاتی درباره مبادله رمزارزها پرداخته و اعلام کرده است: در این خصوص مصوبه هیات وزیران را گرفته ایم که اخیرا اصلاحاتی هم روی آن انجام شد و مقرر شده افرادی که به‌طور قانونی و رسمی رمز ارز تولید کنند امکان این را داشته باشند که برای واردات از آن استفاده کنند.به زودی برای بیت کوین صرافی‌هایی مشخص می‌کنیم که فقط برای مبادلات تجاری بتوان از آن استفاده کرد. خرید و فروش بیت کوین آزاد نمی‌شود فقط آنهایی که به‌طور رسمی استخراج کرده‌اند و تنها برای واردات کالا می‌توانند از رمزارز استفاده کنند. درحالی رییس کل بانک مرکزی اعلام کرده رمزارزهایی که به صورت رسمی استخراج شده‌اند می‌توانند در واردات استفاده شوند که آمارها نشان می‌دهد، حجم بالای رمزارزهای موجود به صورت غیررسمی در بازار معامله می‌شوند که اتفاقا موجب خروج ارز زیادی هم شده‌اند.
با داغ شدن بازار خرید و فروش بیت کوین و سایر رمزارزها در ایران، انتقادات به نبود قانون در این خصوص بالا گرفته است و بسیاری از تحلیل‌گران این حوزه تأکید دارند که اگر دولت موضع خود را در این خصوص فوراً مشخص نکند باید منتظر فاجعه‌ای در بازار بیت کوین مشابه آنچه طی ماه‌های اخیر در بازار سرمایه رخ داد، باشیم. ناصر حکیمی معاون سابق فناوری‌های نوین بانک مرکزی در گفت‌وگو با تسنیم ضمن تأکید بر مبهم بودن بازار رمزارزها در ایران تأکید کرد که همانطور که دولت سال قبل برای ماینینگ قوانین وضع کرد و این بازار را به عنوان یک صنعت به رسمیت شناخت باید برای خرید و فروش بیت کوین نیز قوانینی داشته باشد.
با این حال اما هنوز دولت و بانک مرکزی موضع خود را در این خصوص روشن نکرده‌اند و قانونی هم در زمینه مبادلات رمز ارزها وضع نشده است نه در دولت و نه در مجلس!
بعد از آنکه در هفته‌های اخیر و همزمان با افزایش محسوس قیمت بیت کوین در دنیا، تعداد زیادی از مردم راهی بازار رمرزارزها مخصوصاً بیت کوین شدند، بالاخره موضع بانک مرکزی درباره خرید و فروش بیت کوین در ایران اعلام شد هرچند خیلی کوتاه! عبدالناصر همتی رییس کل بانک مرکزی درباره مبادله رمزارزها گفت: در این خصوص مصوبه هیات وزیران را گرفته ایم که اخیرا اصلاحاتی هم روی آن انجام شد و مقرر شده افرادی که به‌طور قانونی و رسمی رمز ارز تولید کنند امکان این را داشته باشند که برای واردات از آن استفاده کنند.به زودی برای بیت کوین صرافی‌هایی مشخص می‌کنیم که فقط برای مبادلات تجاری بتوان از آن استفاده کرد.خرید و فروش بیت کوین آزاد نمی‌شود فقط آنهایی که به‌طور رسمی استخراج کرده‌اند و تنها برای واردات کالا می‌توانند از رمزارز استفاده کنند. همانطور که از اظهارات همتی مشخص است، فقط رمز ارزهایی که به صورت رسمی استخراج می‌شوند مجاز به استفاده در واردات خواهند شد و تکلیف سایر رمزارزها همچنان نامشخص خواهد بود.
این درحالی است که میزان استخراج قانونی رمز ارز (بیت‌کوین) طبق برآورد بانک مرکزی مستند به آمار وزارت صنعت ناچیز بوده و استخراج غیرقانونی بیشتر است؛ ضمن اینکه بیت کوین‌های استخراج شده در ماینرهای غیرقانونی نیز به میزان 5- 6 درصد کل بیت کوین استخراج شده که ادعا می‌شود، نیست؛ بماند که این سوءاستفاده با سیاست قیمت‌گذاری برق وزارت نیرو از جمله اختصاص برق رایگان به برخی تشدید شده است. بنابراین حجم زیادی از بیت‌کوین‌های موجود در بازار داخلی، از طریق صرافی‌های خارجی خریداری شده اند؛ تحلیل‌گران این بازار معتقدند که ادامه وضعیت موجود رمز ارزها در ایران به معنای مجوز خروج سرمایه و ارز زیادی از کشور است، همانطور که تا الان نیز برای خرید ماینر و تولید بیت کوین، ارز زیادی از کشور خارج شده است. محل اصلی تأمین ارز دیجیتال، صرافی‌های خارجی هستند که در واقع در این روش با مقدار زیادی خروج ارز از کشور مواجهیم؛ هرچقدر تقاضای ارزهای دیجیتال در ایران بالاتر برود خروج ارز از کشور بیشتر خواهد شد. اگرچه معاملات صرافی‌های داخلی توسط نهادهای نظارتی قابل رصد است اما با انتقال ارزها به صرافی‌های بین المللی این مزیت کمرنگ می‌شود. ضمن اینکه، گسترش پذیرش و معاملات ارزهای دیجیتال در کشور باعث تقویت اقتصاد زیرزمینی و پولشویی شده است.
گفتنی است، بیش از 20صرافی رمزارز با تعداد کاربران و مبادلات روزانه قابل توجه در کشور وجود دارد که همگی از درگاه‌های پرداخت بانکی و شبکه‌های ملی پرداخت نظیر شتاب و شاپرک برای تبدیل ریال استفاده می‌کنند در حالی که بانک مرکزی تاکنون به هیچکدام از این صرافی‌ها مجوز نداده است.
طبق سیاست اعلامی بانک مرکزی در مستند رمز ارزها، خرید و فروش رمزارزها در صرافی‌های غیرمجاز ممنوع است؛ مشخص نیست که این صرافی‌ها چگونه از بستر پرداخت الکترونیک کشور بهره مند می‌شوند!
سیاست اعلامی بانک مرکزی در مستند رمز ارزها درباره رمزارزهای جهانروا مانند بیت کوین به قرار زیر است:
صدور و انتشار این نوع رمزارزها در اختیار توسعه‌دهندگان آن است و بانک مرکزی در این زمینه امکان پذیرش نقش و مسوولیتی ندارد. استفاده از رمزارزهای جهانروا به عنوان ابزار پرداخت در داخل کشور ممنوع است. رمزارزهای جهانروا تنها در صرافی‌هایی که مقررات آن در بخش الزامات عمومی صرافی‌ها آورده شده است، قابل خرید و و فروش و تبادل هستند. توسعه کیف پول رمز ارزی برای رمزارزهای جهانروا با در نظر گرفتن مقررات بخش کیف پول رمزارزی، برای اشخاص حقیقی و حقوقی بلامانع است. در حال حاضر استخراج رمزارزهای جهانروا در کشور به عنوان یک صنعت در نظر گرفته شده و مقررات‌گذاری در این حوزه از حیطه وظایف و نظارت بانک مرکزی خارج است.
عدم وضع قوانین برای رمز ارزها در ایران موجب شده است تا با رشد بالای قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال (آلت کوینز) آمار فعالان این بازار در ایران از حدود 100 هزار نفر در دوسال گذشته به بیش از یک میلیون نفر در سال جاری برسد؛ افرادی که وارد این بازار می‌شوند یا معامله‌گر هستند که آگاهی بیشتری دارند و از نوسانات سود می‌برند یا اغلب سرمایه‌گذارانی هستند که به نیت کسب سود بیشتر، گاهی تمام‌دار و ندار خود را می‌بازند. با این تفاسیر ممکن است ارزهای دیجیتال همانند موسسات غیرمجاز به چالشی برای اقتصاد ایران تبدیل شوند و بانک مرکزی اگرچه اکنون کنار گود ایستاده و تماشا می‌کند اما با بزرگ‌تر شدن چالش و درگیر شدن میلیون‌ها ایرانی با یک تکلیف قانونی به مرکز گود پرتاب شده و میدان‌دار این عرصه خواهد شد که قدری دیر است!
افزایش بی سابقه قیمت بیت کوین
باعث ایجاد هزاران میلیونر رمز ارز شد
آمارها نشان می‌دهد که در حال حاضر بیش از ۹۳ هزار حساب بیت کوین به ارزش حداقل ۱ میلیون دلار وجود دارد. به گزارش راشاتودی، به دلیل افزایش قیمت بیت کوین، اخیراً تعداد حساب‌هایی که این ارز رمزنگاری شده را در خود دارند افزایش یافته است.بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط پایگاه اینترنتی «بیت اینفوچارتس» BitInfoCharts، در حال حاضر بیش از 93 هزار حساب بیت کوین به ارزش حداقل 1 میلیون دلار وجود دارد.همچنین این آمار نشان می‌دهد که 8214 حساب وجود دارد که دارای بیت کوین با ارزش بیش از 10 میلیون دلار هستند. به گفته سایت BitInfoCharts 422104 حساب نیز موجودی بیت کوین آنان هرکدام به بیش از 100 هزار دلار می‌رسد.پس از اعلام تسلا برای سرمایه‌گذاری 1.5 میلیارد دلاری بیت کوین، بزرگ‌ترین ارز رمزنگاری شده جهان برای اولین بار در این ماه بالاتر از نقطه عطف 50 هزار دلار قرار گرفت. بیت کوین با سرمایه بازار خود به ارزش حدود 850 میلیارد دلار، دارای ارزشی بیشتر از تسلا یا فیس بوک و تقریباً دو برابر ارزش شرکت وارن بافت یعنی «برکشایر هاتاوی» Berkshire Hathaway است.
این در حالی است که قیمت بیت کوین بعد از رسیدن به 58 هزار دلار به حدود 47 هزار دلار سقوط کرد. کارشناسان رمز ارزها هشدار داده بودند که سرمایه‌گذاری بر روی بیت کوین و برخی ارزهای دیجیتال اشتباه است چرا که به احتمال زیاد به زودی قیمت‌ها نزولی خواهند شد.
