رشد درآمد شرکت‌های بورسی در اوج رکود اقتصادی

گروه بورس|

روز گذشته ششمین روزبورسی از سال جاری آغاز شد و پس از گذشت 6 روز اغلب کارنامه‌های کاری شرکت‌های بورسی تکمیل شده است. براساس آمارهای موجود شرکت‌های بورسی رشدی در حدود 12 هزار میلیاردتومان داشتند که این رشد به واسطه آمد و شد بازار محقق شد. باتوجه به تحریم و مشکلات پیش آمده در کشور، اقتصاد ایران در سال گذشته هیچ گونه رشد و حرکت مثبتی نداشته درنتیجه نباید انتظار یک رشد شارپی از بورس و بازارهای موازی آن داشت. البته نباید فراموش کرد که جهش ویروس کرونا باعث شد که اغلب کشورها رشد اقتصادی نداشته باشند و ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست. براساس آمارهای موجود اقتصاد کشور در حال رشد است و از رکود خارج شده و این موضوع موجبات جهش درآمدشرکت‌های بورسی را فراهم ساخته است. در ماه‌ها و روزهای پانی سال گذشته تقریبا 12 هزار میلیارد تومان به درآمد قطعی شرکت‌های بورسی اضافه شد و اگر بخواهیم آمارها را دقیق‌تر کنیم این رشد باید به آستانه 13 الی 15 هزارمیلیارد تومان درآمد واقعی برسد. بسیاری بر این نظرند که این افزایش درآمدها موجبات بهبود عملکردشرکت‌های بورسی را فراهم می‌سازد، متغیرهای همانند قیمت سهام، درآمد و امثال آن تغییر می‌کند درنتیجه جذابیت بورس نیز به روزهای گذشته خود یعنی پیش از تابستان باز می‌گردد. 

     رصد شرکت‌های بورسی

اگر وضعیت بازارسرمایه را از ابتدای فصل زمستان تا پایان آن بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که بورس به یک روند معقول و متفاوتی دست پیداکرده است و این روند متفاوت می‌تواند موجبات رشد تالارشیشه‌ای را فراهم سازد. رصد شرکت‌های بورسی در آخرین فصل سال گذشته نشان می‌دهد که میزان درآمد و سودخالص آنان افزایش یابد و ازسویی دیگر قیمت سهام زیر مجموعه این شرکت‌ها نیز تاحدود زیادی سامان یافته. در این بین نباید فراموش کرد که بسیاری از بورس بازان بی صبرانه در انتظار فصل تابستان و زمان برگزاری مجامع شرکت‌ها هستند تا با خرید سهام و بررسی صورت و گزارش‌های مالی به یک سود متناسب دست پیداکنند (البته بسیاری از شرکت‌ها و هلدینگ‌ها در این فصل سهامی، با عنوان سهام جایزه به سهامداران خود می‌دهند که این موضوع باعث محبوبیت بیش از گذشته سهام می‌شود.) بنابراین؛ پیش بینی می‌شود طی فصل تابستان سود شرکت‌های بورسی افزایش یابد.

    افزایش قدرت محرک بورسی

به‌طور کلی درآمدهای یک شرکت به عنوان محرک برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود و هر چه میزان درآمدهای یک شرکت افزایش یابد، سرمایه‌گذاری در آن شرکت نیز افزایش می‌یابد. اغلب کارشناسان و تحلیلگران بازارسرمایه میزان درآمدهای شرکت‌های بورسی را به عنوان یک متغیر کلیدی و مهم در سرمایه تلقی می‌کنند و درنهایت با محاسبه نسبت قیمت به در آمد بازار سهام، صنایع و شرکت‌ها سهام موجود را ارزش‌گذاری می‌کنند. همان‌گونه که گفته شد نسبت قیمت به درآمد بازارسهام یک مولفه مهم است واز جذابیت سرمایه‌گذاری در سهام بورسی و بازگشت سرمایه در بازار به ما می‌گوید. این بدان معناست که هرچه نسبت قیمت به درآمد بازارسهام پایین است جذابیت سرمایه‌گذاری در سهام بورسی افزایش می‌باید. براساس آمارهای موجود افزایش میزان سود شرکت‌های بورس در چند‌ماه گذشته این نسبت هم از 40 مرتبه در ماه مرداد سال مالی گذشته، اکنون به محدوده 5/16 مرتبه رسیده است و نشان می‌دهد با درنظر گرفتن افزایش میزان سودآوری شرکت‌های بورس و کاهش یک میلیون واحدی شاخص تا چه حد قیمت سهام شرکت‌های بورس ارزان شده است.

     رکود  بورس

شاخص کل تهران تا پیش از 19 مردادماه سال گذشته با یک صعود شارپی به محدود 2 میلیون و 100 هزار واحد رسیده بود اما از روز 20 مردادماه نزول بازار آغاز شد و هنوز هم ادامه‌دار است. همچنین بسیاری از شرکت‌ها در این دوره نزول و سقوط به‌دلیل کاهش تقاضای کل و تحریم‌ها با مشکلات مالی مواجه شدند و هنوز هم این مشکلات مالی در بسیاری از صنایع ادامه دارد. اثر تحریم‌ها حتی منجر شده بود که بسیاری از شرکت‌ها در زمینه صادرات و نقل و انتقال‌های مالی با مشکل مواجه شوند و حتی مجبور شوند برای فروش محصولاتشان در بازارهای منطقه‌ای تخفیف‌های زیادی به مشتریان بدهند.این موضوع در کنار رکودی که اقتصاد ایران، در ماه‌های نخست سال قبل با آن مواجه شده بود منجر شد تا میزان درآمد شرکت‌های بورس به‌طور میانگین با 22درصد کاهش مواجه شود، به‌طوری که میزان درآمد شرکت‌های بورس در مرداد و شهریور سال قبل که سراشیبی نزول بورس هم دقیقا از همان زمان آغازشد، با 39هزار میلیارد تومان کاهش به پایین‌ترین سطح خود رسید. این دوره مصادف بود با زمانی که شاخص کل بورس و P/E) نسبت قیمت به درآمد (بازار سرمایه به بالاترین نقطه تاریخی خود رسیده بود. در این دوره به‌دلیل رشد شدید قیمت سهام شرکت‌ها میانگین نسبت قیمت به درآمد کل بورس تهران به محدوده 40مرتبه رسیده بود اما با وجود رشد قیمت‌ها نمودار درآمد‌زایی شرکت‌های بورس صعودی نبود تا از رشد قیمت سهام شرکت‌های بورس پشتیبانی کند و شاید یکی از مهم‌ترین دلایل آغاز نزول بازار سهام از 20مرداد‌ماه تاکنون همین موضوع باشد که دوره بازگشت سرمایه در بازار سهام به بالاترین حد خود در نیم قرن گذشته رسیده بود.اما با پایان تابستان فصل ترمیم آغاز شد و درآمد شرکت‌های بورس در این فصل اندکی بهبود یافت؛ ‌طوری که سود واقعی شرکت‌های بورس از محدوده 136هزار میلیارد تومان در مرداد‌ماه به 199هزار میلیارد تومان در پاییز امسال رسید.در این دوره زمینه‌های اولیه خروج اقتصاد از رکود هم مهیا شد. این روند رو به رشد با بهبود عملکرد اقتصادی کشور در ماه‌های آخر سال قبل تداوم یافت و مطابق تازه‌ترین آمار‌ها جمع کل سود شرکت‌های بورس در چند‌ماه گذشته که زمینه‌های اولیه آن از پاییز آغاز شده بود 12هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. با این میزان رشد جمع کل سود شرکت‌های بورس در سال قبل با 25درصد افزایش مواجه شد.