بورس رونق پیدا میکند؟
احمد اشتیاقی
ضروری است شرایطی ایجاد شود که فاز نخست عرضههای اولیه افزایش یابد و همچنین سازوکاری ایجاد کنند که وقتی شرکتی ۱۵درصد از سهام خود را عرضه میکند، بازدهی۱۰ درصدی آن را نیز تضمین کند. عرضه اولیههای با ارزش بازار پایین، بازار را از رخوت خارج میکند و برای آن فشار فروش به وجود نمیآورد. نباید مسیر عرضههای اولیه که از طریق آنها مردم را به سمت بازار سوق دادیم، متوقف شود و باید همیشه پابرجا باشند تا اطمینان از دست رفته نسبت به بازار برگردد. از طریق عرضه اولیههای با ارزش بازار پایین میتوان به سهامداران این موضوع را القا کرد که بازار ارزنده و قیمت سهام خوب است، سهام خود را نگه دارند و حتی اگر سرمایهای در دست دارند، وارد بازار کنند و سهمهایی با P/E مناسب را خریداری کنند. در شرایط فعلی اگر عرضه اولیههایی با قیمت کارشناسی زیر هزار میلیارد تومان هر ماه دو بار انجام شود نه تنها به ضرر بازار نیست بلکه باعث بهبود بازار نیز میشود. اما عرضههایی با ارزش بازار بالا در شرایط رکودی بازار مطلوب نیست و باتوجه به کمبود نقدینگی که در بازار وجود دارد...
این عرضهها سبب ریزش بیشتر بازار میشود. البته دلیل نمیشود به بهانه اینکه در بازار نقدینگی وجود ندارد، آن را متوقف کنیم. با توجه به اینکه شرایط خوبی برای عرضه شرکتها در بورس و فرابورس در نظر گرفته شده است، نباید این امکان را از آنها گرفت. ضرورت دارد شرایطی ایجاد شود که فاز نخست عرضههای اولیه افزایش یابد و همچنین سازوکاری ایجاد کنند که وقتی شرکتی ۱۵درصد از سهام خود را عرضه میکند، بازدهی۱۰ درصدی آن را نیز تضمین کند. چراکه اگر به هر دلیلی ارزش آن سهم پایینتر آمد، بازارگردان معرفیشده، جبران آن کاهش را انجام دهد که این عرضههای اولیه با شکست مواجه نشوند و سهامداران اعتماد به بازار را از دست ندهند. همچنین میتوان روی سهام عرضههای اولیه اوراق تبعی با مبلغ کم تمرکز کرد، یعنی هر شخصی که این عرضه اولیه را خریداری کند، ۳۰ درصد بازدهی خواهد گرفت. با این کار دو اتفاق مثبت رخ خواهد داد؛ سرمایهگذارانی که عرضههای اولیه را خریداری میکنند با اوراق تبعی آشنا میشوند و در یک سال ۳۰ درصد سود خواهند کرد. اگر این اتفاق رخ دهد، بسیار خوب است و دیگر باعث نمیشود عرضه اولیه به زیر قیمت عرضهاش کاهش پیدا کند. تجربه جهانی هم نشان میدهد که روند عرضه اولیه سهام شرکتها حتی در دوران همهگیری بیماری کرونا نیز ادامه داشته است. به عنوان مثال، سال گذشته پذیرش شرکتها از طریق عرضه اولیه نسبت به سال ۲۰۱۹ بیش از ۲۵ درصد افزایش داشت.