سایه قرارداد گازی ترکیه و آذربایجان برسر ایران
به تازگی کشور ترکیه از امضای قرارداد سه ساله برای خرید ۱۱ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی با جمهوری آذربایجان خبر داد که طبق گفته کارشناسان امضای این قرارداد خطری برای ایران محسوب نمی‌شود و به نفع این کشور است که بازار ایران را حفظ کند.
به گزارش ایسنا، در شرایطی که ترکیه هنوز قراردادهای بلندمدت تامین گاز که موعد آنها زمستان امسال به پایان می‌رسد را تمدید نکرده، تقاضای بالا برای گاز طبیعی در سال جاری این کشور را مجبور کرده است خرید در بازار محموله‌های تک را افزایش دهد. وزیر انرژی ترکیه روز گذشته اعلام کرده که این کشور یک قرارداد سه ساله برای خرید ۱۱ میلیارد متر مکعب گاز طبیعی با جمهوری آذربایجان منعقد کرده و پیشرفت قابل توجهی در تامین بیشتر گاز طبیعی داشته است. ترکیه که یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان گاز در اروپاست، به گازی که از روسیه، ایران و جمهوری آذربایجان از طریق خط لوله وارد می‌کند و همچنین واردات گاز طبیعی مایع (LNG) از نیجریه، الجزایر و بازار محموله‌های تک متکی است. این کشور چهار قرارداد واردات بلندمدت به میزان مجموعا ۱۶ میلیارد متر مکعب در سال دارد که امسال منقضی می‌شوند. در این بین ایران با ترکیه یک قرارداد صادرات گاز بلندمدت دارد که از سال ۲۰۰۱ آغاز شده و مدت آن ۲۵ سال و تا سال ۲۰۲۶ اعتبار دارد. بر اساس این قرارداد، ترکیه باید هر سال حداقل حدود ۸.۵ میلیارد مترمکعب گاز برداشت کند و طبق گفته کارشناسان امضای قرارداد جدید ترکیه با آذربایجان سایه تهدیدی برای ایران برای از دست دادن بازار ترکیه به حساب نمی‌آید.
در این باره مرتضی بهروزی‌فر- کارشناس ارشد حوزه انرژی - به ایسنا گفت: مشکلی که قرارداد گازی سه ساله ترکیه با جمهوری آذربایجان می‌تواند برای ایران ایجاد کند، این خواهد بود که ترکیه گزینه دیگری علاوه بر روسیه و ایران در اختیار خواهد داشت که دستش را برای چانه‌زنی در مقابل روسیه و ایران بازتر می‌کند و راحت‌تر می‌تواند چانه بزند، تخفیف بگیرید و در مجموع شرایط بهتری را کسب کند.
وی افزود: اینکه گمان شود قرارداد گازی ترکیه با آذربایجان موجب کنار گذاشتن ایران می‌شود تقریبا دور از ذهن است، درواقع واردکننده ترجیح می‌دهد گزینه‌های متعددی را روی میز داشته باشد تا اگر مشکل فنی، سیاسی یا هر مشکل دیگری به وجود آمد، چالش کمتری را تجربه کند، باید گفت به نفع واردکننده است که گزینه‌های بیشتری داشته باشد چراکه امکان چانه‌زنی و گرفتن امتیازات بیشتر در قراردادهای بعدی را خواهد داشت.
این کارشناس ارشد حوزه انرژی با اشاره به قرارداد ۲۵ ساله ایران با ترکیه، گفت: زمان زیادی تا اتمام این قرارداد باقی نمانده و ایران از هم‌اکنون باید به دنبال تمدید آن باشد، قرارداد اینگونه است که کشور واردکننده می‌تواند حداقل برداشت را داشته باشد یا در مواردی همچون اتفاقی که سال گذشته برای خط لوله انتقال گاز ایران به ترکیه افتاد کشور واردکننده عجله‌ای برای ترمیم نداشته باشد یا مساله فنی به وجود آید که فرایند کار را طولانی کند.
بهروزی‌فر با تاکید بر اینکه با وجود تمام این موارد اصلا به نفع ترکیه نیست که ایران را کنار بگذارد، تصریح کرد: به نفع این کشور است که از کشورهای بیشتری واردات داشته باشد تا بتواند امتیازات بیشتری را برای خود کسب کند اما کنار گذاشتن ایران به هیچ عنوان به نفع آن نیست.
