سندروم قلب شکسته؛ از دست دادن یک رابطه

فاطمه سلامت

تعریف بالینی برای «دل شکستگی» به خودی خود وجود ندارد، اما اغلب افراد ممکن است علائم افسردگی را پس از یک رویداد تلخ مهم مانند جدایی یا طلاق تجربه کنند. علائم افسردگی بالینی عبارتند از خلق و خوی افسرده یا از دست دادن علاقه یا لذت بردن. با این حال علاوه بر از این دو علامت یاد شده، فرد باید حداقل پنج مورد از علائم زیر را داشته باشد تا افسرده تشخیص داده شود. این علائم عبارتند از کاهش یا افزایش ناخواسته وزن، اختلال در خواب، تغییر در حرکت (حرکت بسیار سریعتر یا کندتر از حد معمول)، خستگی، بی‌ارزشی یا احساس گناه، مشکل در تمرکز یا تصمیم‌گیری و بروز افکار خودکشی. این علائم همگی به صورت پیوسته و با درجات مختلف رخ می‌دهند، بنابراین حتی اگر آنقدر هم شدید نباشند که به عنوان افسردگی بالینی به حساب بیایند باز هم می‌توانند بر فرد تاثیرگذارند. بسیاری از این علائم می‌تواند به دنبال بروز یک رویداد مهم مانند جدایی یا طلاق ایجاد شوند با این حال ممکن است فرد از نظر بالینی افسرده تشخیص داده نشود. از سوی دیگر استرس فیزیکی یا عاطفی «می‌تواند باعث بروز این احساس شود که بدن مورد حمله قرار گرفته است که این موضوع به بروز مکانیسم اولیه‌ای برای زنده ماندن به نام «واکنش ستیز یا گریز» منجر می‌شود. واکنش ستیز یا گریز، یک واکنش فیزیولوژیک است که جانداران در پاسخ به ادراکاتشان نسبت به موقعیت‌های خطرناک، حمله، یا فرار برای نجات خود نشان می‌دهند. این رویدادهای دارای بار احساسی، باعث می‌شود که بدن هورمون‌های استرس به نام «کورتیزول » و «آدرنالین» ترشح کند، که به‌طور موقت ضربان قلب را افزایش می‌دهند و رگ‌های خونی را منقبض می‌کند تا خون بیشتری به جای اندام‌ها به هسته بدن برسد. فشار خون نیز ممکن است به‌طور موقت به دلیل استرس بالا رود. در برخی موارد، بروز یک دل شکستگی، طلاق یا سایر از دست دادن‌ها می‌تواند... 

به بروز یک بیماری جدی منجر شود که در واقع «سندرم قلب شکسته» نامیده می‌شود که به عنوان «کاردیومیوپاتی استرس» یا «سندرم تاکوتسوبو» نیز شناخته می‌شود. از سوی دیگر پس از جدایی یا از دست دادن ممکن است متوجه شوید که حتی غذاهای مورد علاقه تان جذابیت خود را از دست داده‌اند. دلیل آن این است که استرس ناشی از جدایی باعث افزایش سطح کورتیزول و آدرنالین می‌شود که می‌تواند منجر به سرکوب اشتها در برخی افراد شود. در این افراد بدن در حالت «جنگ یا گریز» قرار می‌گیرد که به‌طور موقت اشتها را از بین می‌رود. با این حال، اگر ترشح سطوح بالای کورتیزول ادامه پیدا کند، می‌تواند منجر به بروز غذا خوردن ناشی از استرس یا غذا خوردن احساسی شود. کنار آمدن با از دست دادن آسان نیست، اما کارشناسان می‌گویند که می‌توان با انجام کارهایی با حفظ سلامت جسمی و روانی از این حادثه عبور کرد. ورزش همیشه برای سلامت روانی و جسمی انسان مفید بوده و هست. ورزش می‌تواند تسکین‌دهنده استرس باشد و می‌تواند کمک کند تا انرژی منفی از بدن خارج شود. لزومی ندارد که برای ورزش کردن حتما به باشگاه رفت بلکه می‌توان تنها با یک پیاده روی ساده از فواید ورزش برای عبور کردن از این واقعه استفاده کرد. همچنین داشتن یک رژیم غذایی سالم و متعادل را از دیگر راهکارها برای کنار آمدن با جدایی است، در واقع با حفظ این رژیم غذایی و پرهیز از مصرف هر نوع دارو می‌توان به سلامت از این دل شکستگی عبور کرد. همچنین استفاده از تکنیک‌های ذهن‌آگاهی مانند مدیتیشن و تنفس عمیق، و همچنین یوگا برای کاهش افسردگی، استرس و اضطراب و ایجاد آرامش ضروری هستند. با این حال موضوع بسیار حائز اهمیت این است که بروز انواع احساسات پس از جدایی رایج است. بسیاری از مردم احساس طرد شدگی، شکست، درماندگی و حتی سردرگمی می‌کنند. اغلب، پس از جدایی ترکیبی از احساسات وجود دارد، زیرا روابط «همه خوب» یا «همه بد» نیستند، و باعث می‌شود افراد در هنگام پردازش پایان یک رابطه، احساسات مثبت و منفی را با هم احساس کنند. بروز امواجی از احساسات مختلط مانند درد، خشم، تسکین، اضطراب و قدردانی طبیعی و سالم است و افزود: شناخت علت بروز این احساسات کمک می‌کند تا جدایی‌ها را به روشی سالم پردازش کنیم و از تأثیر منفی آنها بر روابط آینده جلوگیری می‌کند. با این حال، اگر باز هم برای سپری کردن دوران جدایی مشکل دارید یا احساس افسردگی می‌کنید، کارشناسان توصیه می‌کنند به دنبال مشاوره سلامت روان باشید. داشتن فردی که بتوان با وی به شیوه‌ای ایمن و محرمانه صحبت کرد در زمانی‌که فرد دوران پر تنشی را در زندگی خود سپری می‌کند، ضروری است.