معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران در سالروز خروج امریکا از توافق هستهای با اشاره به اینکه اجرای برجام هنوز امکانپذیر است، نشان دادن اراده سیاسی لازم از سوی شرکای غربی توافق را لازمه آن دانست.
علی باقری کنی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران که مذاکرهکننده ارشد ایران در مذاکرات وین در سال گذشته بود، در سالروز خروج دولت امریکا از توافق هستهای (برجام) در صفحه توییترش نوشت: یک یادآوری مهم: پنج سال پیش، امریکا با خروج غیرقانونی از برجام ضربه بزرگی به «حاکمیت قانون در سطح بینالمللی» وارد کرد. امریکا از آن موقع نتوانسته است این اقدام غیرقانونی را جبران کند. اقدامات جبرانی قانونی ایران ادامه خواهد داشت. باقری در ادامه نوشت: اجرای کامل برجام (با لغو موثر تحریمها در مرکزیت آن) میتواند از سرگرفته شود، به شرط اینکه کشوری که بدعهدی کرده است (اتحادیه اروپا و تروئیکای اروپا) اراده سیاسی باورپذیری برای آن نشان دهند. هیچ فرصتی همیشگی نیست.
دولت دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ با تشویق بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر وقت رژیم صهیونیستی و برخی سیاستمداران تندروی داخل امریکا توافق هستهای را ناقص تلقی کرد و از آن خارج شد.
دولت او تا آخرین روزهای روی کار بودن با در پیش گرفتن سیاستی موسوم به «کارزار فشار حداکثری» به اعمال تحریمهای جدید علیه افراد و نهادهای ایرانی ادامه داد. محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه پیشین ایران روز گذشته در این باره گفت «امریکا برای خوشخدمتی به منافع اسراییل از برجام خارج شد و یک دستاورد بیمانند دیپلماتیک را از بین برد. امریکا بدون هیچ جایگزینی، منافع همه، به ویژه امریکاییها و ایرانیها را به خطر انداخت.»
ظریف این اقدام امریکا را «نتیجه دست کشیدن از فرصتهای مشترک در راستای توهمات مجموع صفر» تلقی کرد.
با به پایان رسیدن چهار سال ریاستجمهوری ترامپ، جو بایدن پس از پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۱ امریکا مدعی بود بازگشت به برجام را در اولویت سیاست خارجی خود قرار خواهد داد. با این وجود، پس از چند دور مذاکرات غیرمستقیم با ایران در وین و با حضور دیگر شرکای برجام برای بازگشت دوجانبه به ازسرگیری اجرای کامل این توافق، در چند ماه گذشته با ادعای حمایت نظامی ایران از روسیه در جنگ اوکراین-ادعایی که از سوی مقامات تهران و مسکو بارها رد شده است- و مداخلهجویی در امور داخلی ایران با ادعای نقض حقوق بشر در آن، مدتی است که میگوید احیای برجام در دستور کار آن قرار ندارد. اگرچه وزارت امور خارجهاش همچنان میگوید، دیپلماسی اولویت اول آن برای رسیدگی به موضوع برنامه هستهای ایران است.
مقامات ایران تاکید کردهاند در صورتی که غرب اراده سیاسی لازم برای نهایی کردن توافقی در مذاکرات وین را نشان دهد، آماده دست یافتن به توافقی خوب برای لغو تحریمها هستند که تامینکننده منافع ملت ایران باشد.