اهمیت واقعیت‌ها در برنامه‌ریزی
یکی از مهم‌ترین مسائلی که باید در چارچوب برنامه‌ریزی اقتصادی به آن توجه داشت، لزوم پایبندی به واقعیت‌ها است. اینکه ما در برنامه‌ها و طرح‌های کلان خود صحبت از اهدافی کنیم که بسیار بزرگ و جذاب هستند اما عملا دسترسی به آنها ممکن نیست، نه تنها برای ما چاره‌ساز نخواهد بود که حتی خود به مانعی و چالشی جدید در این حوزه تبدیل می‌شود؛ چیزی که ما در سال‌های گذشته بارها با آن مواجه شده‌ایم اما هرگز از آن درس نگرفته‌ایم. یکی از موضوعات مهم و چالشی در این زمینه به تحریم‌ها بازمی‌گردد. ما نباید فراموش کنیم که اقتصاد ایران در کنار تحریم‌های خارجی، با مشکلات و محدودیت‌های داخلی نیز مواجه بوده و باید تحت تاثیر واقعیت‌ها، محدودیت‌های داخلی کنار بروند.
تولیدکنندگان ما در حالی با فشارهای خارجی روبرو بودند که همزمان فشار در داخل نیز افزایش یافت و از درگیری با مالیات و تامین اجتماعی گرفته تا افزایش هزینه مواد اولیه و هزینه نیروی کار، شرایط را دشوار کرد تا به نوعی ما فرصت اوج‌گیری بیشتر صادرات را از دست بدهیم. برای حضور قدرتمند در بازارهای بین‌المللی ما باید در ابتدا موانع داخلی را کنار بزنیم تا لااقل تحریم‌های داخلی از بین برود. در واقع چالش اصلی همین‌جاست. اگر ما بر اساس واقعیت‌ها و ظرفیت‌های داخلی اقتصاد برنامه‌ریزی کردیم و شرایطی که در داخل کشور امکان ایجاد دارد برای سرمایه‌گذاران فراهم کردیم، قطعا می‌توان انتظار داشت که اوضاع بهتر شود.
در واقع ما باید تلاش کنیم که در برنامه‌ریزی طوری نگاه کنیم که انگار بناست تحریم‌ها برای مدت طولانی باقی بماند و باید اقتصاد ایران در دل محدودیت‌ها برای خود برنامه‌ریزی کند. در چنین شرایطی می‌توان انتظار داشت که رسیدن به برخی از اهداف اقتصادی کشور در زمانی کوتاه‌تر ممکن شود و در صورتی که تحریم‌ها کنار بروند نیز بستر مناسب‌تری برای فعالیت اقتصادی وجود خواهد داشت. این بخش اصلی صحبت‌هایی است که در سال‌های گذشته بارها از سوی فعالان اقتصادی بر روی آنها تاکید شده است.
استفاده از ظرفیت‌های واقعی و میدان دادن به بخش خصوصی و در نهایت رشد و توسعه اقتصادی کشور ما را از فکر کردن به تحریم‌ها به عنوان اولویت نخست راحت می‌کند و در نهایت ما را به جایی می‌رساند که چه تحریم‌ها بمانند و چه تحریم‌ها بروند، می‌توانیم راهکاری مناسب برای آینده اقتصاد کشور داشته باشیم و در صورت کنار رفتن محدودیت‌ها برای ورود به اقتصاد جهانی نیز آمادگی داشته باشیم.
