ضرورت خرید تضمینی برنج از کشاورزان

جبار کوچکی‌نژاد- موضوع واردات برنج طی سال‌های اخیر آسیب‌های فراوانی به کشاورزان وارد ساخته است. بسیاری از کشاورزان در اثر این نوع تصمیم‌سازی‌ها دچار خسران جدی شده و نتوانستند هزینه‌های تولید‌شده را جبران کنند.

این در حالی است که وظیفه حمایت از تولید داخلی یکی از مسوولیت‌های بنیادین دولت‌هاست که متاسفانه در ایران به آن توجه نمی‌شود. اما پس از انتقادات فراوان و پیگیری‌های مستمر مجلس، روز یکشنبه معاون اول رییس‌جمهور اعلام کرد که روند واردات برنج در سال آینده دچار تغییر شده و به جز موارد ضروری متوقف خواهد شد.

این روند در حالی است که دولتمردان شامل وزیر جهاد کشاورزی و وزیر صمت دولت بارها به کشاورزان و نمایندگان وعده دادند که روند واردات بی رویه برنج را متوقف خواهند کرد. در کل 2سال است که مشکل واردات برنج، کشاورزان شهرهای مختلف را به خاک سیاه نشانده است. واردات بی رویه برنج که امروز دولتمردان به آن معترف شده‌اند در شرایطی که بازار اساسا نیازی به این حجم از واردات نداشته، تولید داخلی را با مشکلات عدیده‌ای مواجه ساخته است.

این روند وقتی بحرانی‌تر شد که واردات همزمان با کشت برنج شالیکاران دوباره اتفاق افتاد. پیش از این واردات در سال 1401 ضربه سختی به کشاورزان زده بود و امید کشاورزان به کشت سال 1402 بود تا کمی وضعیت خود را بهبود بخشند؛ اما امروز که من از کشاورزان اطلاعات گرفتم، متوجه شدم که قیمت شلتوک کشاورزان یا شالی به 25هزار تومان رسیده است.

در حالی‌که در سال قبل حدود 50هزار تومان بود.این افت 100درصدی قیمت‌ها معیشت کشاورزان را زیر و رو می‌کند. هزینه کارگران در سال گذشته 500هزار تومان تا 600 هزار تومان، برای زمین‌های کشاورزان بود اما این رقم امسال به 1میلیون تومان برای هر کارگر رسیده است.این افزایش قیمت‌ها در خصوص کود و سم و حمل و نقل و...هم به همین منوال است. یعنی از یک طرف هزینه‌های کشت افزایش بیش از 100درصدی داشته و از سوی دیگر محصولات تولید شده به دلیل واردات با کاهش 100درصدی روبه رو شده است.

دولت باید بداند، زندگی بسیاری از شهروندان در شهرهای شمالی و بسیاری از استان‌های دیگر به همین کشت برنج وصل است. کوچک‌ترین تکانه‌ای در بازار برنج و سایر محصولات کشاورزی، کشاورزان و خانواده‌های آنان را برای چندین سال با مشکل مواجه می‌کند. فراموش نکنید، کشاورزان فرزند دانشجو دارند، نوه وعروس و...دارند و هزینه‌های زندگی خود را از طریق همین زمین‌های کشاورزی تامین می‌کنند. یک چنین تکانه‌هایی بدون تردید برای چند سال معیشت کشاورزان را با نوسان مواجه می‌کند. بسیاری از کشاورزان وام و تسهیلات با سودهای بالا گرفته‌اند و تصور داشتند که  با پول محصول خود این هزینه‌ها را پوشش دهند.

معتقدم کشاورزان چاره‌ای ندارند جز اینکه محصول خود را با هر قیمتی به فروش برسانند. حتی اگر مجبور شوند برنج را با قیمت 25هزار تومان (و پایین‌تر از آن) هم می‌فروشند. یک زمانی هست، افرادی کارمند هستند و زمین کشاورزی هم دارند، اما بسیاری از کشاورزان هستند که تنها درآمد آنها از برنج است. طی سال‌های اخیر برای نخستین بار است که یک چنین مصایبی را تحمل می‌کنند. این در حالی است که هم وزیر جهاد کشاورزی و هم وزیر صمت به گیلان و مازندران آمدند و قول دادند که همه نوع حمایت را از کشاورزان صورت می‌دهند اما نه تنها هیچ حمایتی از کشاورزان صورت نگرفت بلکه با واردات بی رویه بنیان کسب و کار آنها دچار نوسان شد. به نظرم دولت باید وارد میدان شود و محصولات کشاورزان را با قیمت توافقی 40 الی 45 هزار تومانی خرید تضمینی کنند.

تنها در صورت اعمال این نوع حمایت‌های عینی است که می‌توان امید داشت که کشاورزان بتوانند در بازه زمانی کوتاه‌تر این بحران را پشت سر بگذارند . در غیر این صورت تبعات این بحران همچنان زندگی کشاورزان را با مشکلات عدیده‌ای مواجه می‌سازد. امیدوارم مصوبه اخیر آقای مخبر زمینه‌ای برای شکل‌گیری این حمایت‌ها را فراهم سازد.