رقيبان اجازه ورود ما به بخش‌هاي انرژي جهان را نمي‌دهند

نشست بين هيات‌هاي ايراني و عراقي پيرو نشست‌هايي كه پيش‌تر در تهران و بغداد برگزار شده بود و حسب تكاليفي كه روساي‌جمهوري دو كشور مشخص كرده بودند و مجدد در هفته گذشته در صدر اخبار رسانه‌ها اين همكاري‌ها تاكيد شد. وزير نفت گفت: با توجه به ظرفيت مطلوب ايران در صنايع نفت و گاز و توانمندي پيمانكاران و سازندگان، كشور امروز در اين صنعت خودكفاست و براي توسعه صنايع نفت و گاز و پتروشيمي عراق اعلام آمادگي و اقدام‌هاي سازنده‌اي را هم آغاز كرده‌ايم.
سجاد بهزادي، كارشناس حوزه انرژي، در گفت‌وگو با خبرنگار «تعادل»، اظهار داشت: شايد در نگاه اول اين حرف وزير نفت به طنز مانند باشد اما مي‌توان يك حقيقت حسرت گونه‌اي هم در آن ديد. از آن جهت مي‌گويم ممكن است عده‌اي جنبه طنز آلود به حرف وزير بدهند؛ زيرا كه شبيه اين حرف‌ها در اين دولت بارها ديده‌ايم. مثلا در حالي كه به تازگي بانك مركزي تورم كشور را بالاي ۴۰ درصد اعلام كرده است برخي از دولتي‌ها مي‌گويند جهت كنترل تورم در فلان كشور آماده همكاري هستيم. معلوم است اينگونه صحبت‌ها مايه طنز مخاطب و عموم مردم مي‌شود اما حرف وزير از چند جهت يك حقيقت را بازگو مي‌كند.
وي تصريح كرد: صنعت نفت و گاز ايران بسيار قديمي است و كارشناسان و مهندسان بسيار خبره‌اي در آن مشغول كار هستند. شما تصور كنيد اين نيروها در شرايطي كه يك كشور مانند عراق تحريم نباشد به تنهايي مي‌توانند يك پالايشگاه را بسازند. وقتي كشور در اوج تحريم مي‌تواند تا ۷۰ درصد پالايشگاه‌هاي گاز را توسعه دهد چرا در شرايط عادي نتواند اين كار را صددرصد انجام دهد.اين تجربه در پارس جنوبي و فاز ۱۳ و همچنين در كشورهايي مانند ونزوئلا براي ايران وجود دارد. 
وي خاطرنشان كرد: ايران براي توسعه ميادين و بخش‌هاي بالادستي و پايين دستي ديگر كشورها يك مشكل بزرگ دارد و آن اينكه يك شركت برند كه در قامت جهاني شناخته شده باشد ندارد. 
به گفته وي، وزير نفت با گفتن اين عبارت كه ايران مي‌تواند «براي توسعه بخش‌هاي بالادست و پايين‌دست صنعت نفت عراق» مشاركت كند در واقع از حسرت‌هاي خود سخن گفته است.چرا فرانسه كه كمترين سهم از ذخاير انرژي جهان دارد مي‌تواند شركتي مطرح در حوزه انرژي مانند «توتال» داشته باشد اما ايران كه در جايگاه‌هاي نخست انرژي جهان است صاحب هيچ برند مطرحي نيست؟ بدون شك اگر تحريم نبوديم و ايرانيان چند فاز بيشتر در كنار شركت‌هاي مهم جهان در ابتداي راه‌اندازي پارس جنوبي مانده بودند و كسب تجربه شده بود اين حرف وزير نفت، چندان عجيب به‌نظر نمي‌رسيد. 
بهزادي بيان كرد: نبايد اشتباه شود كه ما در توليد و تجهيز صنعت عراق در بالا دستي و پايين دستي كشور قابلي هستيم. بعيد مي‌دانم منظور وزير اين بوده و هرگز منطقي هم نخواهد بود كه كشور غير تحريم عراق محصولات كشورهاي مهم جهان را رد كند و محصول ما را قبول كند. ما اگر محصول و كالاي با كيفيت داشتيم، دانش توسعه نفت و گاز در كشور خود را هم داشتيم. در حال حاضر ناترازي گاز مساله‌اي روشن و مايه نگراني است. چرا ما براي كشور خودمان نمي‌توانيم ميادين را توسعه دهيم و تجهيزات را فراهم كنيم. ما علم توليد و تصفيه گاز در هر كشوري را در اختيار داريم همين طور كه روزانه ۹۰۰ ميليون متر مكعب گاز در كشور توليد مي‌شود اما علم راه‌اندازي و توسعه تجهيزات به صورت كامل در اختيار نداريم. 
وي عنوان كرد: شايد عده‌اي بگويند اگر ما علم پالايش محصول در صنعت انرژي داريم پس چرا به عنوان مثال محصول بنزين ما در كشور افغانستان توسط طالبان برگردانده مي‌شود؟ در پاسخ به اين پرسش بايد گفت همان اتفاق هم به خاطر تحريم‌هاست. وقتي كالاي با كيفيت در صنعت ما استفاده نشود اگر چه دانش آن به خوبي وجود داشته باشد محصول هم در مواردي با كيفيت صادر نمي‌شود. ما همين مشكل در خودرو‌سازي هم داريم. وضعيت توليد خودرو در ايران به ما مي‌گويد ما ۷۰ درصد دانش توليد آن را داريم اما به خاطر نداشتن كالاي با كيفيت و مديريت ناكارآمد نمي‌توانيم محصول خروجي را در رقابت با ديگر شركت‌هاي مهم جهان به مشتري تحويل دهيم.
 وي اظهار داشت: دو مولفه ناكارآمدي در داخل و تحريم قدرت‌هاي خارجي اجازه نمي‌دهد ما عليرغم داشتن دانش متناسب در صنعت نفت و گاز به صورت با كيفيت در طرح‌هاي ديگر كشورها مانند عراق مشاركت كنيم. بخش مهمي از فرار مغزها، كاركنان صنعت نفت وگاز كشور هستند كه جذب شركت‌هاي مهم نفتي در قطر و ... مي‌شوند. پس مهندس ايراني دانش توسعه بخش‌هاي بالا دستي و پايين دستي صنعت انرژي را دارد اما حضور در مناسبات جهاني يك ضرورت‌هايي مي‌طلبد كه دست ما خالي است. در سايه تحريم و ناكارآمدي، حتي اگر قابل هم باشيم به ما اعتماد نمي‌شود و ديگر رقيبان قدرتمند جهاني اجازه ورود ما به بخش‌هاي انرژي جهان را نمي‌دهند.