روزنه اميد براي تغييرات اقتصادي و اجتماعي

گلي ماندگار|

بالاخره بعد از مدت‌ها بحث و جدل در مورد تعطيل كردن روز پنجشنبه يا شنبه به عنوان دومين روز تعطيلات رسمي كشور و با توجه به اينكه بسياري از كارشناسان حوزه اقتصاد و بازار بر اين باور بودند كه تعطيلي پنجشنبه‌ها ضربه مهلكي به پيكر اقتصاد كشور وارد مي‌كند در نهايت نمايندگان مجلس با ۱۳۶ راي موافق موفق شدند تعطيلي شنبه‌ها را در صحن علني مجلس به تصويب برسانند. اين در حالي بود كه ۶۶ نماينده به اين طرح راي مخالف داده و ۳ راي ممتنع نيز در بين آرا شمرده شد. مساله اما همين جا تمام نمي‌شود حالا همه‌چيز دست شوراي نگهبان است. زماني كه طرح اضافه شدن يك روز به تعطيلات رسمي و كاهش ساعت كاري كارمندان به مجلس ارايه شد بسياري بر اين عقيده بودند كه روزپنجشنبه‌ بايد به عنوان دومين روز تعطيل انتخاب شود. اما وقتي بررسي مساله به مهم‌ترين چالش كنوني كشور يعني اقتصاد كشيده شد بسياري از كارشناسان بر اين باور بودند كه تعطيلي پنجشنبه‌ها عملا ايران را ۴ روز از بازارهاي جهاني دور نگه مي‌دارد و اين براي اقتصاد شكننده كشور اصلا مناسب نيست. بسياري از كارشناسان حوزه اقتصاد و نمايندگان در اتاق بازرگاني ايران و تهران و ... سعي كردند با اظهارنظر در اين باره سعي كردند توجه نمايندگان را به مساله مهم اقتصاد در بحث تعطيلي‌ها جلب كنند. در حالي كه حتي تا آخرين لحظات هم انتظار اين مي‌رفت كه تعطيلي شنبه‌ها بنا به دلايل غير اقتصادي راي نياورد اما در نهايت اين اقتصاد بود كه پيروز ميدان شد.

استفتا از دفاتر ۳ مرجع تقليد

رييس كميسيون اجتماعي با اشاره به استفتا از دفاتر 3 مرجع تقليد و همچنين رهبر انقلاب درباره تعطيلي شنبه‌ها، گفت: هر سه مرجع تقليد و همچنين دفتر رهبر انقلاب با تعطيلي شنبه‌ها مشكلي نداشتند اين مساله به معناي آن است كه اين مصوبه از نظر شرعي مشكل ندارد.

اسماعيلي تصريح كرد: از اين رو انتظار اين است كه شوراي نگهبان نسبت به اين مصوبه نه از نظر قانوني و نه از نظر شرعي ايرادي وارد نكند. اين نماينده در مجلس شوراي اسلامي تاكيد كرد: اگر شوراي نگهبان طي 10 روز آينده اين مصوبه را تاييد و رييس مجلس ابلاغ كند تعطيلي شنبه‌ها از اواخر خرداد امسال بايد اجرايي شود.

تعطيلي شنبه‌ها مي‌تواند  باعث شكوفايي اقتصادي شود

علي اشراق، كارشناس حوزه اقتصادي در اين باره به تعادل مي‌گويد: اين اتفاق بسيار خوب است. البته در نهايت شوراي نگهبان هم بايد به اين مصوبه راي مثبت بدهد و با توجه به اينكه كميسيون اجتماعي از دفاتر مراجع استفتا گرفته است به نظر نمي‌رسد بر سر تصويب آن از سوي شوراي نگهبان هم مانعي وجود داشته باشد.

او مي‌افزايد: اين مساله اگر به درستي مورد بهره‌برداري قرار بگيرد مي‌تواند گامي در جهت شكوفايي اقتصاد كشور باشد و باعث شود تا اين شكوفايي تاثير خود را بر زندگي و معيشت مردم هم بگذارد و شرايط را به سمت بهبود ببرد.

اشراق مي‌گويد: شايد خيلي‌ها بگويند با اضافه شدن يك روز به مبادلات جهاني قرار نيست اتفاق خاصي رخ بدهد اما مساله اينجاست كه همين يك روز مي‌تواند اقتصاد كشور ما را گام‌ها به جلو هل بدهد. ما مي‌توانيم به ميزان مناسبات خود افزوده و با بازارهاي بيشتري ارتباط برقرار كنيم.

اين كارشناس اقتصادي اظهار مي‌دارد: حضور به موقع در بازارهاي جهاني بسيار ارزنده است. ما وقتي روزهاي پنجشنبه و جمعه را در تقويم به عنوان روزهاي تعطيل داشتيم عملا ۴ روز تمام با بازارهاي جهاني ارتباطي برقرار نمي‌كرديم. حتي بخش خصوصي هم براي اينكه بتواند به مبادلات خود در روزهاي پنجشنبه ادامه دهد به دليل تعطيلي ادارات دولتي با مشكل مواجه بود.

تصميم مجلس مدبرانه بود

اشراق در بخش ديگري از سخنان خود مي‌افزايد: درست است كه ۶۶ نماينده به اين طرح راي منفي دادند اما در نهايت تصويب آن در صحن علني نشان از تصميم مدبرانه مجلس داشت. در ماجراي تعطيلي شنبه‌ها تنها مسائل اقتصادي مد نظر نبوده و مسائل فرهنگي و اجتماعي هم دخيل بوده‌اند اما بايد قبول كنيم كه در شرايط كنوني اقتصاد بر ديگر موارد ياد شده ارجحيت دارد چرا كه در برگيرنده آنها هم مي‌تواند باشد.

او در پايان مي‌گويد: اميد آن مي‌رود كه بتوانيم از اين شرايط بهترين بهره را برده و چرخ اقتصاد كشور را با سرعت بيشتري به حركت در بياوريم تا هم مردم بتوانند به اندكي آسودگي و رفاه برسند و هم راه‌هاي پيشرفت به روي ما باز شود.

بسياري با تعطيلي شنبه‌ها موافقند

بيژن فردي، جامعه شناس نيز در اين باره به تعادل مي‌گويد: در بحث اجتماعي تعطيلي شنبه‌ها بايد جامعه را به دو دسته تقسيم كنيم دسته‌اي سنت گرا كه قطعا با اين تعطيلي موافق نيستند و تا نتايج آن را به‌طور ملموس درك نكنند نمي‌توانند اين تغيير ار بپذيرند وبخش ديگري از جامعه كه اتفاقا قشر عظيمي هم هستند مدت‌هاست كه خود را براي اين تغيير آماده كرده‌اند.

او مي‌افزايد: اما پذيرش زباني تا اينكه بتواني يك تغيير را در زندگي به صورت عملي اجرايي كني كمي متفاوت است در واقع قرار است يك انطباق پذيري در اين زمينه صورت بگيرد كه قطعا نيازمن زمان است و نمي‌توانيم انتظار داشته باشيم به همين راحتي تمامي موانع و مشكلات اجتماعي و فرهنگي اين تغيير رفع بشود. اين جامعه شناس مي‌گويد: گروه‌ها و دسته‌هاي مختلفي بايد از نظر فرهنگي و اجتماعي با اين تغيير بزرگ همراه شوند. از دانش‌آموزان و معلمان گرفته تا پزشكان و پرستاران و تجار و ....

قطعا چنين تغيير زمان بر خواهد بود و ممكن است تا چند سال آينده هم هنوز كساني باشند كه با اين تغيير كنار نيامده‌اند اما مساله مهم اين است كه مردم بپذيرند و البته به‌طور عملي باور كنند كه اين تعطيلي مي‌تواند تاثير مثبتي در زندگي آنها به خصوص از بعد اقتصادي داشته باشد.

رفاه نسبي همراه خود امنيت

و شادي مي‌آورد

فردي با اشاره به اينكه بسياري از مشكلات و معضلاتي كه در جامعه وجود دارد ريشه اقتصادي دارند و در واقع فقر عامل اصلي بروز و ظهور آنهاست مي‌گويد: وقتي افراد در جامعه از رفاه نسبي برخوردار باشند قطعا به دنبال اين رفاه امنيت و شادي نيز در جامعه به وجود مي‌آيد. در واقع وقتي تمامي اقشار جامعه از حداقل‌هاي يك زندگي بهره مند باشند بيش از همه آمار بزه‌هاي اجتماعي كاهش پيدا مي‌كند. بعد از آن اميدواري به آينده و روشن شدن چشم‌انداز زندگي براي مردم براي آنها شادي و نشاط به همراه دارد و در چنين شرايطي ديگر احتياجي نيست تا براي فرزند آوري اعتبارهاي كلان در نظر گرفته شود.

تعطيلي شنبه‌ها عامل معجزه نيست

او مي‌افزايد: وقتي مردم بتوانند براي زندگي و آينده خود برنامه‌ريزي كنند و در واقع تصوير روشني از آينده داشته باشند هم آمار ازدواج در كشور بالا خواهد رفت و هم آمار فرزندآوري به نقطه‌اي خواهد رسيد كه ديگر ترسي از پيري جمعيت نداشته باشيم. البته قرار نيست تعطيلي شنبه‌ها عامل معجزه باشد
و يك شبه تمامي مشكلات اقتصادي و معيشتي را حل و فصل كند. بايد همراه با اين تصميم تغييراتي هم در نوع مراودات ما با جهان صورت بگيرد. بايد دولتمردان ما به فكر ارتباط بيشتر و بهتر با جهان بيرون باشند. فردي در پايان مي‌گويد: انزوا در دنياي كنوني جز اينكه به فرد منزوي آسيب برساند نتيجه ديگري در برندارد. ما اگر همچنان بر سياست‌هاي كنوني خود پافشاري كنيم و از جامعه جهاني فاصله بگيريم قطعا نه اين تعطيلي و نه خيلي تلاش‌هاي ديگر نخواهد توانست زندگي ما را بهبود ببخشد.

تعطيلي شنبه‌ها اتفاق تازه‌اي نيست

اگر نگاهي به روزهاي تعطيل كشورهاي حوزه
خليج فارس و ديگر كشورهاي مسلمان بيندازيم متوجه مي‌شويم كه اكثر اين كشورها هم روزهاي جمعه و شنبه را به عنوان تعطيل رسمي در تقويم خود قرار داده‌اند. پس اين مساله كه ممكن است تعطيلي پنجشنبه‌ها به بنيان‌هاي عقيدتي ما ضربه‌اي وارد كند از اساس منتفي است از سوي ديگر امروز ارتباط با جامعه جهاني براي پيشبرد اهداف جامعه يك اصل مهم و ضروري به نظر مي‌رسد كه نبايد از آن غافل شد. همانطور كه مراجع تقليد از لزوم ارتباط با جهان در اين طرح حمايت كرده‌اند ديگر نهادها و سازمان‌ها هم موظف هستند منفعت كشور و مصالح آن را بر هر چيز ديگر ارجح دانسته و به اين مهم عمل كنند. در حال حاضر كه ما با چالش بزرگ مشكلات اقتصادي در كشور دست و پنجه نرم مي‌كنيم اين اتفاق مي‌تواند روزنه اميدي براي بهبود شرايط اقتصادي مردم باشد و كه به دنبال آن مي‌تواند تاثير مثبتي بر شرايط روحي و رواني حاكم بر جامعه داشته باشد. به هر حال اين اتفاق همانطور كه در ديگر كشورهاي اسلامي توانسته باعث شكوفايي و رشد اقتصادي و اجتماعي شود اميد كه در كشور ما نيز چنين ثمره‌اي را در برداشته و باعث شود تا مردم در سايه تلاش خود و البته مسووليت پذيري دولتمردان به آن رفاهي كه سزاوارش هستند دست پيدا كنند.