روی خوش بورس به انتخابات
کشور در انتظار چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری است تا مسیر خود را مشخص کند.
کشور در انتظار چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری است تا مسیر خود را مشخص کند. آخرین روز اردیبهشت ماه بود که ريیس دولت سیزدهم در حادثه سقوط بالگرد به شهادت رسید و پس از اعلام شد که قرار است 8 تیر ماه انتخابات ریاست جمهوری برگزار شود و همین موضوع باعث شد که بازارهای مالی مخصوصا بورس در رکود فرو بروند تا نتیجه انتخابات مشخص شود. همین حادثه باعث شد که بورس تهران تقریبا یک ماه با دامنه نوسان محدود معامله شود و در نهایت میزان ورود پول به بازار کاهش یافت و به نوعی سهامداران تمایلی به معامله در بازار ندارند در انتظارند که انتخابات ریاست جمهوری برگزار شود و در نهایت بتوانند با تصمیم گیری درخصوص اینکه کدام کاندیدا ریاست دولت چهاردهم را برعهده میگیرد نوع سرمایه گذاری خود را انتخاب کنند. بررسی صحبتهای کاندیداهای ریاست جمهوری نشان میدهد که هر یک با مسیر متفاوتی به فکر بورس است؛ اما احتمالا سناریوی برخی از نامزدهای ریاست جمهوری محقق نشود و باعث شود که بورس سقوط بیشتری را تجربه کند. برخی از کاندیداهای ریاست جمهوری در گذشته صحبتهای بسیاری درخصوص بورس انجام دادند که امروز برخی از این صحبتها و مصاحبهها را تکذیب میکنند که خود جای تعجب دارد. مشکل بورس مشخص است و از سال 99 تا به امروز این مشکل تغییری نداشته است در نتیجه صحبتها نیز نمیتواند متغیر باشد. به هرحال اقتصاد کشور و خصوصا بورس نیاز به برنامه مشخص دارد تا بتواند رشد و توسعه پایدار داشته باشد. به هرحال باید منتظر انتخابات ریاست جمهوری ماند و دید کدام یک از نامزدهای ریاست جمهوری میتواند ريیس دولت چهاردهم شود و مسیری جدید برای اقتصاد و سیاست کشور ترسیم کند. در حال حاضر دو روزی میشود که بازار سرمایه مثبت شده و به عقیده بسیاری از کارشناسان بازار در انتظار انتخابات است تا مثبتهای بیشتری را تجربه کند.
محمدباقر قالیباف
محمد باقر قالیباف نامزد انتخابات ریاست جمهوری معتقد است: «امروز برای چندمین بار در جلسه حضوری، دغدغههای فعالان ارشد بازار سرمایه را شنیدم. توجه به بازار اولیه در بورس و تأمین مالی نباید موجب غفلت از اهمیت بازار ثانویه شود. این بازار متأثر از بازارهای پولی، مالی، واردات و صادرات و امثال آنها است و تا سیاستهای دولت در حوزه اقتصاد روشن نشود، وضعیت بورس نیز مشخص نمیشود.»
به گفته او، بازار سرمایه در ۳ روز درست نمیشود و نیاز به فعالیت مستمر یک ساله برای شکوفایی و رشد است. مهمترین نکته این است که قبل از هر چیز باید تلاش کرد که اقتصاد پیشبینی پذیر کنیم، در سال ۱۳۹۹ دولت مردم را به بورس دعوت کرد و در طی مدت کوتاهی شاخص کل چند برابر شد، بورس بهترین مکان برای تأمین مالی است. قالیباف معتقد است: بورس ایران باید سرمایههای مردم را خدمت تولید بیاورد، دولت باید مداخله در بورس انجام ندهد، انجام سیاست گذاری دستوری برای بورس باعث ضربه به بورس شده و باعث ریزش بورس در سال ۱۴۰۲ شد، در بورس دو بازار وجود دارد بازار اولیه و بازار ثانویه. حتماً بدون بازار ثانویه بازار اولیه را نمیتوان رونق داد. وقتی دولت و بانک مرکزی در بازار سرمایه اوراق با نرخ ۳۰ درصد منتشر میکنند هزینه تمام شده به ۳۶ درصد تا ۴۰ درصد رسیده است و بیشترین ضربه به بورس زده میشود، نرخ بهره بیشترین ضربه به بازار سرمایه را میزند.به گفته محمدباقر قالیباف، نکته آخر برای بورس این است که باید اصلاحات ساختاری در سازمان بورس و نهادهای مالی انجام شود تا نحوه بازارگردانی و سیستم معاملات نیز به حداکثر بازدهی برسد.
امیرحسین قاضیزاده هاشمی
اما قاضیزاده هاشمی را همه با اظهارات ۳ سال پیش و این که بورس را در ۳ روز درست میکنم، میشناسند، در انتخابات دوره چهاردهم بیشتر کاندیداها به اظهارنظر وی درباره اصلاح ۳ روز بورس خرده گرفتند، اما وی معتقد است اصلاً بورس در شرایط فعلی سختتر شده و نمیتوان با ۳ روز آن را اصلاح کرد اما میتوان در مدت زمان کوتاهی بورس را اصلاح کرد، به گفته قاضیزاده هاشمی، «کسی که با بورس آشنا باشد میداند که مردم در بورس آینده را می خرند، چه کسانی در دولت قبل مردم را به خاک سیاه نشاندند، اگر کار دست ما باشد سریع میتوانیم بورس را به آسایش برسانیم زیرا با چند تصمیم درست بورس وضعیت خوبی را تجربه کرده و با چند تصمیم غلط بورس بهشدت هیجانی شده و ریزش میکند، نباید اعتماد عمومی مردم به بورس از بین برود.
مسعود پزشکیان
مسعود پزشکیان نیز معتقد است: «بورس اوراق بهادار بدترین دوران خود را در چهار سال گذشته سپری کرده است. مشکل بورس همان مشکل اقتصادی کشور است. دخالت ناروای دولت در کسب و کارها و تحریمهای بینالمللی. قرار بود مشکل بورس سه روزه حل شود اما بحران سه سال کامل ادامه یافت. برای حمایت از بورس نرخ خوراک صنایع را چند برابر کردند و مصوبه را دو ماه در کشوی معاون اول نگه داشتند تا نورچشمیها فرصت کافی برای خالی کردن پرتفویشان داشته باشند. اینطور شد که سقوط بزرگ اردیبهشت ۱۴۰۲ شکل گرفت.» وی در ادامه گفت: «تاکید بر اینکه به آنچه گفتم معتقدم به صحبتهای قاضیزاده هاشمی در این مناظره اشاره کرد و گفت نمیدانم چرا برادرمان آقای قاضیزاده میخواهد ما را وادار به جنگ و جریانی کند که همان اختلافها است؛ این برادر عزیزمان قبلاً نیز میگفت سه روزه مشکل بورس را برطرف میکند، پیشنهاد میکنم که با جانبازان تماس تلفنی برقرار شود و اگر از وضعیت راضی هستند که حتماً وضعیت درست است.» «من آمدهام تا به شکلگیری بنگاههای اقتصادی قدرتمند، مبتکر و دانش بنیان کمک کنم؛ سرمایهگذاران بورس از آنچه در چند سال اخیر بر سرشان آمده است بهشدت آزردهاند و سهامداران سهام عدالت حق و حقوق خودشان را میخواهند؛ من آمدهام تا از شکلگیری بازار سرمایه قدرتمند و در خدمت تولید و اشتغال حمایت کنم.»
علیرضا زاکانی
علیرضا زاکانی دیگر نامزد انتخابات معتقد است: «دخالتهای دولت پدر بورس را درآورده است و بورس باید مسیر خودش را بدون دخالت دولت برود، سال ۹۹ دو هزار همت ارزش بورس بود که ۱۰۰ همت با ناشیانه گری وارد شد، دولت وقت با دقت حضور در بورس را تبلیغ کرد و حباب ۶۰ برابری ایجاد شد و بعد مردم بدبخت شدند.»
مصطفی پورمحمدی
مصطفی پورمحمدی معتقد است: «باید بورس کالا و بورسهای دیگر و کلاً شفافیت نظام کسب و کار و عرضه و تقاضا را به نهایت برسانیم زیرا با هر قدمی که در این بازار به جلو حرکت کنیم به سلامت بازار، مبارزه با فساد و شفافیت اقتصاد کمک کردهایم، البته تا رسیدن به جایگاه اصلی فاصله زیادی داریم.» وی ادامه داد: «رشد اقتصادی در اقتصادهای مدرن و دماسنج هر اقتصاد همین شاخص بورس است. در انتهای دولت دوازدهم بورس رشد داشت و دچار حباب شد و بسیاری از مردم به آن اشتیاق پیدا کردند اما متأسفانه فروریخت و همه ضرر کردند. اما متاسفانه در دولت سیزدهم اصلا بورس افت کرد. در گذشته عملیات معاملات بورس و گردش مالی به ۲۸ هزار همت رسید و دیروز که بازار بورس را بررسی کردم این میزان به ۳۳۵۵ رسیده است که معنایش صفر است.» «به گفته وی در گذشته ۴ میلیون فعال بورسی داشتیم و الان زیر ۲۰۰ هزار نفر، در گذشته سود بنگاههای تولیدی ۳۲ درصد بود و امروز به ۱۳ درصد رسیده است. این شاخص اقتصاد است؛ حواسمان باشد. نکته بعدی این است که ویژگی بازار بورس چیست؟ یکی از این ویژگیها عدم دخالت دولت است. هنوز ۶۰ درصد بازار بورس در اختیار دولت است. در امر شفافیت، هنوز انتشار آزاد اطلاعات بورس کامل نیست. در رقابت نیز حضور دولتیها و شبهدولتیها و نهادها اصلا امکان رقابت را گرفته است. در امر تعارض منافع هم در شورای بورس هم بانک مرکزی، هم وزیر اقتصاد و هم وزیر صمت حضور دارند و آنان خیلی باهم تعارض دارند.» «پورمحمدی گفت: او گفت تلاش ما این است که در دولت آینده، بورس شاخص روشن و شفاف و گزارش با برنامه و آیندهدار اقتصاد ایران باشد. فکر میکنم حداکثر ظرف یک سال ما جهش کلی و تراز کاملاً مثبت را به بازار بورس اعطا خواهیم کرد.»
سعید جلیلی
سعید جلیلی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری معتقد است: «وقتی در سال ۱۳۹۹ در بورس ریزش اتفاق افتاد به ريیس جمهور وقت (آقای روحانی) نامه نوشتم و ۲۲ موضوع را برای ساماندهی به بورس مطرح کردم، بازار سرمایه باید نمادی از اقتصاد واقعی کشور باشد، بازار اولیه باید در اولویت باشد و نباید بازار ثانویه به بازار سوداگری تبدیل شود.»
«به گفته جلیلی، باید دولت از سهامداران خرد حمایت کند و این برای دولت یک فرصت است که مردم به بورس بیایند، باید تصمیمات خرق الساعه از بین برود و با بیمه کردن سهام، مردم با خیال راحت در بورس سرمایه گذاری کنند، بیمه سهام نیاز به هماهنگی سه دستگاه پولی، مالی و بیمهای کشور به نام؛ سازمان بورس، بانک مرکزی و بیمه مرکزی است و با هماهنگی این ۳ دستگاه میتوان به سهامداران برای سهامداری در بورس اطمینان داد.»