از به‌كارگيري هوش مصنوعي تا رصد دقيق ربات‌ها
مركز ملي فضاي مجازي با هدف استفاده كانديداهاي انتخابات رياست‌جمهوري از ظرفيت‌هاي فضاي مجازي در رقابت‌هاي انتخاباتي، اقدام به ايجاد ستاد انتخابات كرد كه اين ستاد خدمات متنوعي به ستادهاي نامزدها ارايه داد.
مركز ملي فضاي مجازي با هدف استفاده كانديداهاي انتخابات رياست‌جمهوري از ظرفيت‌هاي فضاي مجازي در رقابت‌هاي انتخاباتي، اقدام به ايجاد ستاد انتخابات كرد كه اين ستاد خدمات متنوعي به ستادهاي نامزدها ارايه داد. به گزارش ايسنا، مركز ملي فضاي مجازي به عنوان نقطه كانوني مواجهه هوشمندانه و مقتدرانه در فضاي مجازي براي استفاده از فرصت‌ها و مقابله با آسيب‌هاي اين فضا در ايام انتخابات چهاردهمين دوره رياست‌جمهوري، اقدام به ايجاد ستاد انتخابات كرد كه رياست اين ستاد برعهده حجت‌الاسلام محمدمهدي تجريشي بود. اين ستاد با حضور تمامي معاونت‌ها و ستادهاي مركز ملي، همزمان با ايام انتخابات، طي جلسات متعدد به طراحي برنامه‌ها و اقدامات و پيگيري آن پرداخت.
پيشنهاد مركز ملي فضاي مجازي براي بهره‌مندي كانديداها از مزاياي فضاي مجازي
در روزهاي نخست شكل‌گيري ستادهاي انتخاباتي، مركز ملي فضاي مجازي با هدف استفاده كانديداها از ظرفيت‌هاي فضاي مجازي در رقابت‌هاي انتخاباتي، نشستي را با نمايندگان نامزدها برگزار كرد. در اين نشست، ضمن تشريح بسته خدمات مركز ملي به ستادهاي انتخاباتي در حوزه‌هاي رصد و پايش فضاي مجازي، استفاده از زيرساخت‌ها و سكوهاي داخلي در جهت ارتباط با مردم و... دغدغه ستادها در اين حوزه نيز شنيده شده كه مهم‌ترين مساله آنها نحوه برخورد با اخبار جعلي و فيك نيوزها بود. همچنين سامانه esetad.ir در راستاي ارتباط دوسويه ميان ستادهاي نامزدها و هواداران معرفي شد كه خدمات متنوعي را فراهم كرده بود. «آمار و تحليل»، «ارتباط با خردرسانه‌هاي بومي»، «ارتباط مردمي»، «هواداران»، «پيوندهاي مرتبط»، «سرويس‌هاي همكار»، چت بات‌هاي «از هوش مصنوعي بپرسيد»، «مشاور ستاد» و «مشاور برخط انتخاب اصلح» و «كمك‌هاي مردمي» از جمله بخش‌هاي سامانه خدمات متمركز «اي-ستاد» بود. ستاد انتخابات مركز ملي همچنين به منظور ساماندهي تبليغات نامزدها در فضاي مجازي و مقابله با تخلفات انتخاباتي، نسخه به روزرساني شده مقررات فعاليت نامزدها در فضاي مجازي را تهيه و جهت ابلاغ به وزارت كشور ارسال كرد.
مركز ملي فضاي مجازي قرارگاهي براي مقابله با اخبار جعلي
در حوزه انتخابات افكار عمومي با چگالي بالاي خبري مواجه است و همين موجب لبريز شدن ظرفيت شناختي افراد مي‌شود. در ميان حجم وسيع اخبار، شاهد انتشار شايعات و اخبار جعلي هستيم كه جزو دغدغه‌هاي اصلي ستادهاي انتخاباتي است. مركز ملي با درك اهميت اين موضوع، در دو مرحله به مقابله با فيك نيوزها پرداخت: مرحله اول مقابله پسيني با فيك نيوز و سپس مقابله پيشيني با فيك نيوز آتي. اين دو هدف در سه مسير «خدمات به نامزدها»، «آموزش‌هاي زودبازده» و «تنظيم گري» دنبال شد. همچنين سخنگوي مركز ملي فضاي مجازي در آن ايام اعلام كرد كه حجم زيادي از كاربران توهين‌كننده به كانديداها در شبكه‌هاي اجتماعي به خصوص توئيتر ربات هستند و كانديداها و هوادارانشان بايد هوشيار باشند چرا كه ربات‌هاي توئيتر قصد دارند كه كانديداها و هوادارانشان را به واكنش تند عليه يكديگر وادار كنند.
تحويل روزانه گزارش‌هاي رصد شبكه‌هاي اجتماعي به ستادهاي انتخاباتي كانديداها
يكي از خدمات اصلي مركز ملي فضاي مجازي به نامزدهاي انتخابات رياست‌جمهوري كه مورد توجه روساي ستادهاي فضاي مجازي آنها هم قرار گرفت، گزارش‌هاي رصد روزانه شبكه‌هاي اجتماعي بود. مركز ملي در حوزه رصد و داده‌كاوي، امكانات و قابليت‌هاي متنوعي را به منظور توانمندسازي كانديداها در جهت معرفي برنامه‌هاي خود، در اختيار آنها قرار داد. به‌طور مثال محتواي توليد شده مرتبط با هر نامزد در سكوهاي مختلف بررسي شده و همچنين تعداد محتوا، ابر كلمات و ميزان انتشار محتوا به تفكيك هر استان ارزيابي و محتواي آنها به نمايندگان ستادها ارايه شد.
اختصاص دستيار هوش مصنوعي به ستادهاي انتخاباتي كانديداها
علاوه بر پيام‌هاي هشدار و ارزيابي‌هاي محتوايي فضاي مجازي، مركز ملي فضاي مجازي براي توانمندسازي كانديداها و ستادهايشان، دستيار هوش مصنوعي در اختيار هر ۶ كانديداي رياست‌جمهوري قرار داد. چت‌بات «از هوش مصنوعي بپرسيد» امكان ارتباط عميق مخاطبان با كانديداها را فراهم كرده و در اين چت‌بات، مردم مي‌توانستند پاسخ سوالات خود را ناظر به هر نامزد، به صورت اختصاصي و دقيق دريافت كنند. همچنين «مشاور ستاد» ديگر چت‌بات سامانه Esetad بود كه خدمات ويژه‌اي را به ستادهاي نامزدها ارايه كرد.
نسبت گرفتن سكوها با جريان انتخابات رياست‌جمهوري يكي ديگر از اقدامات مهم مركز ملي در ايام انتخابات، هماهنگي با سكوهاي داخلي براي ارايه خدمات و تسهيل فرآيندهاي فعاليت در بستر داخلي براي كانديداها بود. طبق تعاملي كه با مديران پيامرسان‌هاي داخلي برقرار شد، خدمات ارايه شده به نامزدها به صورت يكسان انجام شد و هر يك از صفحات و كانال‌هاي رسمي به‌طور مساوي در صفحه گفت‌وگوي سكوها سنجاق (پين) شد. سكوهاي داخلي كه با آنها براي ارايه خدمات و تعامل، هماهنگي صورت گرفت عبارت بودند از ورزش سه، آنتن، نماشا، تماشا، آپارات، سينما تيكت، فيليمو، ديوار، كافه بازار، مديانا، ديوار، بادصبا، نشان، بلد، اسنپ، تپسي، فيديبو، طاقچه، نوار، حبل المتين، باب النعيم و... براي بهره‌گيري مناسب در مدت زمان كم ايام انتخابات، از هر سكو يك نماينده ويژه انتخابات تعيين شد تا بهره‌گيري از ظرفيت سكوها براي ستادها با سرعت و دقت بيشتري انجام شود. نظر به اينكه ستادهاي انتخاباتي در بهره‌برداري از ظرفيت سكوهاي داخلي توانمندي كمتري داشتند، طي برگزاري جلسات متعدد ايده پردازي با حضور ۱۵ نفر از كارشناسان فضاي مجازي، ظرفيت سكوهاي داخلي احصاء و نحوه بهره‌برداري از اين سكوها استخراج و در اختيار ستادهاي نامزدها قرار گرفت. گزارش ويژه صفحات برخي سكوها مانند روبيكا و روبينو از ميزان استقبال، روند رشد، جست‌وجوها و ميزان تبليغات نامزدها نيز به صورت اختصاصي از طريق رابطان مركز ملي فضاي مجازي در اختيار ستادها قرار مي‌گرفت. براي مثال كانال مسعود پزشكيان در سكوي روبيكا با بيش از ۱ ميليون مخاطب جزو صفحات پرطرفدار اين پيامرسان بود و كانال دكتر سعيد جليلي در ايتا هم با ۲۷۷ هزار دنبال كننده بيشترين مخاطب را داشت.
هشدار افزايش محتواي تخريبي و اخبار جعلي عليه برخي كانديداها
با نزديك شدن به روزهاي پاياني مناظرات و تبليغات انتخاباتي، مركز ملي فضاي مجازي شاهد افزايش محتواي تخريبي و اخبار انتخاباتي در فضاي مجازي بود كه برهمين اساس سخنگوي اين مركز در صفحه شخصي خود به مردم هشدار داد كه آمار تخريب‌ها و اخبار جعلي عليه كانديداها در فضاي مجازي به‌شدت بالا رفته است و خواستار هوشياري مردم نسبت به اين بداخلاقي‌هاي انتخاباتي شد. تاكيد بر حفظ آرامش رواني جامعه و جلوگيري از انتشار اخبار جعلي همزمان با آغاز رسمي راي‌گيري انتخابات، مركز ملي فضاي مجازي با توليد محتواي جعلي و هدفمند در فضاي مجازي روبرو شده و سريعا اعلام كرد انتشار هر گونه خبر و گمانه زني غير رسمي از نتايج انتخابات و يا پيشتازي كانديداها «جعلي» بوده و فاقد اعتبار است و در ادامه از مردم خواست تا آرامش رواني جامعه را حفظ كرده و منتظر اعلام نتايج از طريق مرجع رسمي آنكه وزارت كشور است باشند.
اهداف و رويكردهاي استاني در ستاد انتخابات مركز ملي فضاي مجازي
به دليل اهميت فوق‌العاده ايجاد نقطه كانوني متمركز و قرارگاه استاني براي سياست‌گذاري، تصميم‌گيري و هماهنگي در حوزه فضاي مجازي و هماهنگي و پيگيري انجام فعاليت‌هاي مرتبط در انتخابات، كميته امور استان‌هاي ستاد انتخابات مركز ملي در اداره كل امور استان‌ها ايجاد و تشكيل كميته‌هاي ويژه فضاي مجازي انتخابات ذيل شوراهاي فضاي مجازي استاني ابلاغ شد. «تشكيل شوراي دبيران استاني»، «شناسايي خردرسانه‌هاي بومي» و «شناسايي مسائل اولويت‌دار استان‌ها» از جمله اقداماتي بودكه توسط اداره كل امور استان‌ها (كميته امور استان‌هاي ستاد انتخابات) صورت پذيرفت. در گام بعدي، با هدف بهره‌برداري از ظرفيت استان‌ها در حوزه انتخابات و همچنين ضرورت تشكيل كميته‌هاي ويژه فضاي مجازي انتخابات استاني، با ابلاغ سياست‌هاي ستاد انتخابات مركز ملي، برنامه‌ريزي و طراحي بومي و محلي براي اجراي اين سياست منطبق بر شرايط خاص هر استان انجام و عملياتي شد.
دور اول انتخابات؛ كشف
و خنثي سازي طراحي سايبري دشمن
طبق اعلام مركز ملي فضاي مجازي، پس از برگزاري دور اول انتخابات، مركز ملي فضاي مجازي به عنوان فرمانده امنيت فضاي مجازي كشور، اعلام كرد كه دور اول انتخابات با هوشياري متخصصان كشورمان، در امنيت كامل برگزار شد و طراحي‌هاي دشمن براي ايجاد اختلال در روند برگزاري انتخابات و فرآيندهاي امنيت سايبري آن، كشف و دفع شد.
دور دوم انتخابات در امنيت كامل سايبري برگزار شد
در پايان انتخابات چهاردهمين دوره انتخابات رياست‌جمهوري نيز رييس مركز ملي فضاي مجازي با تاكيد بر اينكه انتخابات در امنيت كامل سايبري برگزار شد، گفت كه با تلاش دو هفته‌اي مركز ملي فضاي مجازي و تجربيات برگزاري انتخابات اخير خوشبختانه دور دوم انتخابات چهاردهمين دوره رياست‌جمهوري با امنيت كامل برگزار شد.
