در مسیر کاهش فقر

گروه بنگاه‌ها|

روستاییان یکی از مهم‌ترین ارکان رشد در هر جامعه‎ای محسوب می‌شوند که هر نوع برنامه‌ریزی برای بهبود شاخص‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آنان به نوعی شمایل کلی جامعه را در مسیر بهبود قرار می‌دهد؛ اما با وجود این جایگاه رفیع در هرم رشد جامعه واقعیت آن است که روستاییان کشورمان از امنیت شغلی چندانی برخوردار نیستند و به نوعی همواره نگران روزهایی هستند که قرار است در آینده از راه برسند. کافی است نگاهی به اظهارنظرهای جمعیت روستایی در زمان سیل در فروردین ماه 98 یا قبل از آن در زمان وقوع زلزله و... بیندازید تا با انبوهی از اظهارنظرهایی مواجه شوید که محور اغلب آنها را مشکل بیمه‌های فراگیر روستایی تشکیل می‌دهند. این در حالی است که روستاییان در استان‌های مختلف کشورمان انتظار دارند مانند سایر شهروندان از انواع حمایت‌های شغلی و بیمه‌ای برخوردار باشند تا در بزنگاه‌های حوادثی مانند سیل و زلزله و خشکسالی و...از این ظرفیت‌ها برای پوشش مشکلاتشان استفاده کنند. در این میان یکی از الزامات توسعه در روستاها بدون تردید رفاه اجتماعی بیمه‌ها هستند که دولت برای حمایت از روستاییان، عشایر و کشاورزان کشور از دهه80 خورشیدی و در زمان زمامداری دولت اصلاحات تاسیس کرد تا جمعیت روستانشین کشورمان نیز زیر پوشش حمایت‌های اجتماعی قرار بگیرند.بر اساس قانون بیمه‌شدگان «کشاورزان، روستاییان و عشایر» می‌توانند از مزایای بیمه اجتماعی شامل بازنشستگی، از کارافتادگی کلی، مستمری بازماندگان و نقل و انتقال بیمه‎ای برخوردار شوند، اما موضوعی که به یک دغدغه مهم برای کشاورزان و روستاییان تبدیل شده است، میزان پرداخت حق بیمه سالانه و مستمری است که در آینده دریافت می‎کنند، چراکه این مقدار بسیار ناچیز است و با این وضعیت اقتصادی جوابگو و تامین‌کننده نیازهای آینده آنها نیست.

نخستین سند توسعه روستایی کشور دیروز با حضور مقامات کشوری و استانی در چهارمحال و بختیاری رونمایی شد. سندی که تلاش می‌کند حفره‌های موجود در فرآیند حمایتی از روستاییان را پر کند و بخشی از نگرانی‌های آنان را کاهش دهد. این سند با هدف رونق اشتغالزایی و تحقق توسعه پایدار مطابق با اسناد بالادستی و آمایش سرزمینی تدوین شده و تلاش دارد تا با رفع مشکلاتی نظیر بیکاری از مهاجرت روستاییان به حاشیه شهرها و رشد منفی جمعیت در این مناطق جلوگیری شود در همین خصوص معاون توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست‌جمهوری از تایید کلیات طرح توسعه بیمه اجتماعی روستاییان، کشاورزان و عشایر خبر داد و اعلام کرد: با اجرای این طرح تا پایان سال آینده ۲ میلیون روستایی دیگر زیر پوشش این بیمه قرار می‌گیرد.

ارایه خدمات بیمه اجتماعی به کاهش فقر، بهبود زیرساخت‌های اقتصادی و در نتیجه توسعه اقتصادی و اجتماعی بخش کشاورزی، روستایی و عشایری منجر می‌شود. دولت مصمم است تا رویکرد گسترش بیمه‌های اجتماعی در جهت کاهش فاصله طبقاتی جمعیت روستایی، کاهش محرومیت و گسترش عدالت اجتماعی گام‌های موثری بردارد. محمد امید دیروز در جریان سفر به استان چهارمحال و بختیاری در جمع خبرنگاران افزود: هم اینک یک میلیون خانوار روستایی از خدمات بیمه اجتماعی روستاییان برخوردار هستند و با اجرای طرح جدید روستاییان بیشتری از خدمات این صندوق بهره‌مند می‌شوند. وی با اشاره به بهره‌مندی ۱۰۰هزار خانواده روستایی از مزایای بیمه اجتماعی روستاییان، اظهار داشت: در دولت تدبیر و امید توجه دولت به مناطق روستایی از رشد بالایی برخوردار شده و روستاییان بسیاری از خدمات بیمه بهره‌مند شدند.

امید خدمات ارایه شده به مردم مناطق روستایی در نظام جمهوری اسلامی را قابل توجه دانست و گفت: این خدمات در دولت تدبیر و امید نیز از روند مطلوبی برخوردار شده و امید می‌رود با تدوین سند توسعه اقتصادی روستاها در تمامی استان‌ها این روند شتاب بیشتری نیز بگیرد.

     چشم‌انداز حمایتی آینده

معاون برنامه‌ریزی، نظارت و آمایش سرزمین سازمان بودجه و برنامه‌ریزی نیز در خصوص فرایند تدوین سند توسعه اقتصادی روستایی در کشور به خبرنگاران گفت: طبق برنامه ششم توسعه هر سال برای ۵ هزار روستا سند توسعه اقتصادی تهیه می‌شود که در مجموع طی این برنامه ۲۵ هزار روستا دارای چنین سندی می‌شوند.

حبیب جباری با بیان اینکه رویکرد سند توسعه روستایی، تسهیل‌گرانه است، اظهار داشت: توصیه ما به مشاوران طرح این بوده است که سند به نحوی تدوین شود که جنبه اجرایی داشته باشد.

وی افزود: در سند توسعه روستایی تنها به تهیه اسناد بسنده نمی‌شود و سند باید قابلیت اجرایی داشته باشد از همین رو تعامل مقامات محلی یکی از ضرورت‌های تدوین این سند به شمار می‌رود.

     روستاییان درباره بیمه چه می‌گویند؟

در شرایطی که اظهارنظرهای مسوولان اجرایی نشان‌دهنده سرمایه‌گذاری مطلوب در این حوزه است؛ باید دید که مردم ساکن در روستا در این زمینه چه نظری دارند؟ یکی از روستاییان ساکن در سنندج درباره مشکلات بیمه‎ای خود می‎گوید: بیمه روستایی پشتوانه‌ای خوب و مفید برای روستاییان و کشاورزان می‌تواند باشد و دلگرمی کشاورزان برای آینده است، اما سقف مبلغ سالانه بیمه روستایی، عشایری و کشاورزی حدود 400 هزار تومان است و قطعا مزایا و خدمات این بیمه در آینده نمی‎تواند جوابگوی نیازهای مردم باشد.  ابراهیم رحمانی می‎افزاید: روستاییان قشر ضعیف جامعه به حساب می‎آیند و معمولا خدمات خاصی برای آنها در نظر گرفته نمی‎شود. این موضوع موجب شده که اکثر روستاییان برای رفاه حال خود به حاشیه شهرها پناه ببرند. وی بیان می‎کند: روستاییان نیز مایل هستند که مانند دیگر مردمان شهر از پوشش بیمه‎ای خوبی بهره‎مند شوند. صندوق بیمه کشاورزی، روستاییان و عشایری در چند سال اخیر فعال شده است، اما اکثر مردم از این موضوع اطلاع جامعی ندارند و نیاز است روستاییان را آگاه کرد.