نجات اقتصاد با ظرفیتهایی مانند گردشگری
بابک سهرابی٭
در حال حاضر سه تا پنج درصد رزرو اقامتگاهها در کشور از طریق آنلاین انجام میشود و 95 درصد اجاره اقامتگاهها بهصورت سنتی انجام میشود، در حالی که فعالیت پلتفرمهای گردشگری به شفافیت و سلامت کسبوکارها کمک میکند. تاثیر کرونا بر صنعت گردشگری فاجعه بود. از ابتدای سال 98 کشور دچار بحرانهای مختلفی بودیم. از اوایل سال 98 با بحران سیل در کشور تا حوادث آبان ماه و قطعی اینترنت که باعث شد از رشد 9 برابری نسبت به سال 97 به رشد چهار برابر برسیم و بعد از حوادث مربوط به هواپیمای اوکراینی در بهمن ماه به دو برابر سال 97 و در نهایت در بحران کرونا به 3 دهم درصد رشد 97 نزول کردیم و در فروردین ماه نیز که رشد صفر درصد داشتیم. بر اساس همین شرایط، کرونا برای کسبوکارهای گردشگری که ناتوان شده بودند، مانند تیر خلاص عمل کرد. البته از ابتدای خرداد ماه اوضاع بهتر شده و استقبال خوبی داشتهایم و امیدواریم با رعایت پروتکلها اوضاع کسبوکارهای گردشگری بهبود یابد. آنچه درباره شیوه مدیریت بحران در مواقعی مانند بحران کرونا میتوان گفت این است که این وضعیت خارج از اراده انسان است و باید برای آن آماده باشیم. حلقه گمشده اقتصاد کسبوکارها، هدر دادن منابع و بیمحابا هزینه کردن است که باید با ساختار مالی بسیار محتاط بتوانیم از بحرانهای اینچنینی عبور کنیم. تغییر رفتار کاربران برای استفاده از کسبوکارهای اینترنتی فرصتی است که برای تولیدکنندگان محتوا و ارایهکنندگان سرویسهای اینترنتی فراهم شده تا بتوانند کسبوکار خود را توسعه دهند. راه نجات اقتصاد ما استفاده از ظرفیتهایی مانند گردشگری در کشور است. قطع شدن اجباری فروش نفت اتفاق بسیار مهمی در اقتصاد ایران است که باعث شده هزینهها و خرجهای بیرویه توسط دولت، مردم و کسبوکارها متوقف شود و این اتفاق بسیار خوبی است. اقتصاد پایدار و سالم گردشگری در سایه نفت گم شده است.
به دلیل اینکه در گردشگری زحمت و فکر نیاز است، اما فروش و استفاده از نفت بهراحتی انجام میشود، شاهد عبور از یک دوره راحت به دوره سخت هستیم که دردآور است اما باید از این مرحله عبور کنیم. از طرفی در حال حاضر بزرگترین تهدید، نیروی کار مناسب در حوزه کسبوکارهای جدید است. در نیروی کار موجود در جامعه، انگیزه و تلاش و دانش مورد نیاز وجود ندارد و خانواده، مردم، مدارس و دانشگاهها در ایجاد چنین شرایطی موثر هستند، در صورتی که نیروی کار مناسب باید انگیزه و حداقل مهارت شروع به کار را داشته باشد و علاقهمند به یادگیری و صبور باشد و این شرایط برای آینده نگرانکننده است. از طرف دیگر این روزها مباحثی مربوطبه بستن فضای مجازی و فیلتر شبکههای اجتماعی شنیده میشود. این ابزارها، ابزارهای رشد جوامع هستند و قدرتهای برتر دنیا در این حوزه با نوآوری، تفکر و برنامهریزی به این قدرت دست یافتهاند و ما نیز با برنامهریزی و تولید محتوای خوب میتوانیم از این ابزارها استفاده کنیم. باید دید کسانی که از بستن شبکههای اجتماعی در فضای مجازی صحبت میکنند چقدر در کسبوکارهای بخش خصوصی زحمت کشیدهاند. با بررسی لازم میتوان دریافت از آنجایی که آنها هیچ زمانی کسبوکاری با محوریت مردم انجام ندادهاند، نمیتوانند تصمیم درستی بگیرند و این مسائل ترسناکتر از بحران کرونا است. از طرفی وزارت ارتباطات پهنای باند را توسعه میدهد و از طرف دیگر صدای بستن میآید. اینجاست که وظیفه حاکمیت مطرح میشود و آن کاهش دخالت در اقتصاد است. در این شرایط بحرانی حاکمیت باید راه را برای کسبوکارها باز و شرایط را تسهیل کند و فقط اجازه دهد که این کسبوکارها به کار خود ادامه دهند.
٭مدیرعامل یک استارتآپ گردشگری