توافق 25 ساله با چین؛ یک گام به جلو

با گذشت حدود 10 ماه از نهایی شدن سند توافق همکاری‌های 25 ساله ایران و چین، حالا وزیر امورخارجه از آغاز اجرای این توافق خبر داده است.

این توافق که در ماه‌های پایانی دولت روحانی نهایی شده بود، در حوزه‌های مختلف بستر لازم را برای افزایش همکاری‌های دوجانبه میان ایران و چین فراهم می‌کند. البته برخلاف گمانه‌زنی‌های ابتدایی در سند توافق 25 ساله، خبری از پروژه یا طرح‌های خاص نیست و آنچه که در توافق قید شده، همراهی دو طرف برای افزایش همکاری‌ها و فراهم کردن مقدمات برای پیوستن دو اقتصاد به یکدیگر است.

آمارهای تجاری سال‌های گذشته نشان می‌دهد که چین همواره شریک اصلی تجاری ایران بوده است و در حوزه صادرات، مقصد اصلی کالاهای ایرانی به شمار می‌رود. در واردات نیز پس از امارات متحده عربی، کالاهای چینی دومین مبدا اصلی واردات ایران به شمار می‌روند.

این توافق که در فروردین ماه امسال نهایی شد، در سفر اخیر وزیر خارجه به چین نیز دنبال شد و آنطور که امیرعبداللهیان گفته اجرای آن رسما کلید خورده است. او گفته: در این سفر توافق کردیم که دو طرف شروع اجرایی و عملیاتی شدن توافق همکاری‌های راهبردی و بلندمدت جامع ۲۵ ساله دو کشور را اعلام کنیم. ما همزمان با گفت‌وگوها در چین، مقدماتی را فراهم کرده بودیم که بتوانیم امروز (جمعه) را روز شروع اجرای توافق جامع همکاری‌های راهبردی دو کشور اعلام کنیم. امیرعبداللهیان با بیان اینکه در موضوع مذاکرات وین برای لغو تحریم‌ها، گفت‌وگوهای مفصلی را داشتیم، تصریح کرد: نماینده چین در وین در کنار نماینده روسیه، نقش مثبتی را در حمایت از حقوق هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و در حمایت از لغو تحریم‌ها دنبال می‌کنند. امروز توافقات مهم‌تری را دنبال می‌کنیم تا در وین در زمانی کوتاه به یک توافق خوب و دست پیدا کنیم. در این موضوع نقش چین در کنار روسیه بسیار مهم است.

همراهی چین با ایران در کنار سیاست، در حوزه اقتصاد نیز خود را نشان داده و در شرایط تحریم، بسیاری از شرکت‌های چینی همکاری خود با ایران را ادامه دادند. هرچند در سطح کلان و در حوزه‌هایی مانند نفت و گاز و راه‌سازی، شرکت‌های چینی نیز تحت تاثیر تهدیدهای امریکا، از حضور در ایران جا ماندند.

حالا احسان خاندوزی- وزیر اقتصاد- از آغاز کار بر روی قراردادهای مشترک اقتصادی میان دو کشور در دل توافق 25 ساله خبر داده است. او گفته: تفاهم‌نامه ۲۵ ساله ایران و چین باید در هر کدام از بخش‌ها به قرارداد‌های مشخصی برسد که در ماه‌های اخیر وزارتخانه‌های مختلف درگیر آن بودند و اکنون در حال نهایی‌شدن است. در ماه‌های آینده نه در سطح کلیات بلکه در بخش‌های مختلف وارد انعقاد قرارداد‌هایی خواهیم شد.

هرچند وزیر اقتصاد جزییاتی درباره این همکاری‌های جدید یا نوع قراردادهای مشترک منعقد شده میان دو کشور ارایه نکرده اما به نظر می‌رسد با اعلام دو وزیر ایرانی، اجرایی شدن سند توافق مشترک میان دو کشور رسما کلید خورده است.

ایران همزمان با این توافق، مذاکرات هسته‌ای برای احیای برجام را نیز پیگیری می‌کند و به نظر می‌رسد در صورت نهایی شدن توافق سرعت افزایش همکاری با شرکت‌های چینی که در سال‌های گذشته برای حضور در ایران تردید داشتند نیز افزایش خواهد یافت.