یک تصمیم بهموقع مانع از ایجاد بحران
فردین آقابزرگی
چندی پیش در بسته حمایتی دولت از بازار سرمایه یکی از مهمترین دغدغههای فعالان بازار در رابطه با شناور بودن فرمول محاسبه نرخ خوراک گاز شرکتهای صنایع پتروشیمی و گاز سوخت صنایع بود که با پیگیرهای وزارت اقتصاد و سازمان بورس محقق شد. به نحوی که اکنون در بودجه ۱۴۰۱، سقف ۵ هزارتومان برای نرخ خوراک و ۲ هزار تومان برای گاز سوخت صنایع توسط دولت در نظرگرفته شده است. تصمیم بهموقع مسوولان سازمان بورس و وزارت اقتصاد به منظور ایجاد ثبات در فرمول محاسباتی نرخ گاز صنایع در راستای تعیین سقف قیمتگذاری قیمت گاز، آبی بر آتش افزایش قیمت گاز هاب اروپا به دلیل تنش بین اوکراین و روسیه شد. ثبات نرخ گاز، مزیت برنامهریزی و سرمایهگذاری در این صنایع را بیش از پیش مورد توجه سرمایهگذاران قرار میدهد همچنین ثبات در نرخ گاز صنایع باعث افزایش حضور سرمایهگذاران خارجی برای سرمایهگذاری در حوزههای صنعتی خواهد شد. در صورت آنکه نتوان جذابیت کافی را برای سرمایهگذاری در این صنایع به وجود آورد، کشورهای منطقه و سایر رقبا در عرصه جهانی از ایران پیشی خواهند گرفت. ثابت نگه داشتن نرخ برای گاز صنایع یک مزیت به حساب میآید، قیمت خوراک یا سوخت برای صنایع باید ارزان باشد، اگر چه در ابتدای بحران شیوع ویروس کرونا قیمت جهانی گاز تا حدودی پایین آمد اما در حال حاضر به سبب افزایش تنش بین کشور اوکراین با روسیه شاهد تصاعدی شدن نرخ آن هستیم. تصمیم بهموقع مسوولان سازمان بورس و وزارت اقتصاد به منظور ایجاد ثبات در فرمول محاسباتی در راستای تعیین سقف قیمتگذاری قیمت گاز، سرمایهگذاری در این حوزه را نسبت به قبل بهبود بخشیده است. ثبات در بازار سرمایه ریسک سرمایهگذاری را کاهش و جذابیت آن را افزایش خواهد داد؛ به نحوی که شرکتهای تولیدکننده برای تولید، توسعه و تکمیل زنجیره تولید پویایی لازم را به منظور همکاریهای بینالمللی به دست خواهند آورد. در حال حاضر باتوجه به شرایط اقتصادی و سیاسی سهامداران باید از هرگونه اقدام هیجانی خودداری کنند، از سوی دیگر نیز به نظر میآید باتوجه به اقدامات صورت گرفته از سوی سازمان بورس و وزارت اقتصاد وضعیت بازار سرمایه در سال آتی به نسبت سالهای گذشته بهبود یابد. نوسانات نرخ ارز و تصمیمات برجامی که به همدیگر مرتبط هم هستند، در یک ماه گذشته بورس را اذیت کردند. در این مقطع، بازار به معنای واقعی به نقطهای رسیده که فاصله ارزش ذاتی و ارزش معاملاتی به کمترین حد ممکن تنزل یافته است.
اتفاقات موجود در بازار به هیچ عنوان معنای رشد شارپی پس از گذر از این دوره تعادل نیست. این اتفاق، منطقی و قابل تصور نبوده و اجازه داده نخواهد شد که نوسانات شدید در بازار سرمایه تکرار شوند. در صورتی که شاهد خرابکاریهای داخلی نباشیم، کسری بودجه دولت و پیشبینی ثبات در نرخ دلار در حوالی کانال 25 هزار تومان باعث شده که بازار در همین مدار، پایه خوبی برای ثبات در آینده ایجاد کند.
این ثبات به معنای عبور از یک خط بحران و بلافاصله آغاز صعود شارپی نیست. بازار سرمایه جبران بازدهی خود نسبت به سایر بازارها را پیش رو خواهد داشت. در نمادهایی مانند فولاد و فملی، اگر هدف شاخصسازی باشد قطعا آنها را در محدودههای مثبت نگه میدارند اما با رساندن آنها به محدودههای صفر تابلو، سرمایهگذارانی که یا بدون اطلاع و تجربه وارد بازار شده و انتظار رشد شارپی دارند به سمت خروج از بازار هدایت میشوند.
در این مقطع، چنان سرخوردگی برای این افراد ایجاد میشود که حتی با ضررهای سنگین از بازار خارج میشوند. این افراد همانگونه که بیدلیل به بورس دعوت شدند، با یک بیمهری ذاتی و درونی از بازار خارج میشوند. قسمت بزرگی از خروج پول حقیقی که در بازار اتفاق میافتد، مربوط به این افراد است.