سلب حق دسترسی آزاد به آمارهای مسکن
گروه راه و شهرسازی|
6 ماه از انتشار آخرین گزارش رسمی درباره تحولات بازار مسکن تهران می‌گذرد، اما تاکنون هیچ یک از دو مرجع بانک مرکزی و مرکز آمار ایران نسبت به حبس آمار هیچ گونه توضیحی به افکار عمومی ارایه نکرده‌اند. این در حالی است که بررسی‌های میدانی بازار مسکن توسط رسانه‌ها و مردم طی این مدت حاکی از رشد قیمت‌های پیشنهادی و طی روزهای اخیر کاهش قیمت‌های پیشنهادی بوده است. البته کاهش قیمت‌های پیشنهادی در برابر جهش‌های قیمتی مسکن، اندک و جزیی بوده است.
موتور و علت بلافصل این افت و خیز قیمتی نیز نوسان نرخ دلار بوده است، به گونه که با افزایش آن، قیمت مسکن هم رشد کرد و با کاهش آن طی روزهای گذشته نیز قیمت‌های پیشنهادی مالکان پول لازم برای فایل‌های عرضه شده کاهش یافته است. اگر چه رصد قیمت‌های پیشنهادی تا حدودی جو بازار را به متقاضیان و بازیگران این بازار نشان می‌دهد، اما شاخص کلیدی بازار مسکن یعنی قیمت‌های معاملاتی و همچنین شاخص حجم معاملات ملکی صرفا در گزارش‌های رسمی ارایه می‌شود. این در حالی است که این گزارش‌ها بدون هیچ گونه ارایه علت قانونی در حبس مراجع آماری قرار گرفته‌اند. و از همین رو، حق شهروندان برای آگاهی از وضعیت بزرگ‌ترین بازار کالای خصوصی یعنی بازار مسکن از آنها سلب شده است و در چنین شرایطی است که برخی رسانه‌های دولتی از کاهش «قیمت» مسکن خبر داده و می‌دهند و در گزارش‌های خود برای مخاطب توضیح نمی‌دهند که این قیمت‌ها، «پیشنهادی» است یا «معاملاتی»! و به این ترتیب، شهروندان و مخاطبان خود را بیش از پیش سردر گم می‌کنند.
البته اهل فن واقف هستند که قیمت‌های ارایه شده در گزارش‌های رسانه‌ای، «پیشنهادی» است و این گزارش‌ها در تبیین شرایط گفته شده از صراحت و صداقت لازم برخوردار نیستند. با وجود همه اینها، به موجب «قانون دسترسی آزاد به اطلاعات» انتظار می‌رود، بانک مرکزی و مرکز آمار ایران نه تنها توضیح قانع‌کننده‌ای برای حبس آمارها به افکار عمومی ارایه دهند، بلکه در اسرع وقت، آمارهای یادشده را منتشر کنند. چه آنکه به موجب ماده2 این قانون«هر شخص ایرانی حق دسترسی به اطلاعات عمومی را دارد، مگر آنکه قانون منع‌کرده‌باشد.»
و بنا به ماده 5 آن «موسسات عمومی مکلفند اطلاعات موضوع این قانون را در حداقل زمان ممکن و بدون تبعیض در دسترسی مردم قرار دهند.» این در حالی است که بر اساس ماده 7 قانون دسترسی آزاد به اطلاعات «موسسه عمومی نمی‌تواند از متقاضی دسترسی به اطلاعات هیچ‌گونه دلیل یا توجیهی جهت تقاضایش مطالبه کند.» بلکه به موجب ماده 8 این قانون، «باید به درخواست دسترسی به اطلاعات در سریعترین زمان ممکن پاسخ دهد و در هر صورت مدت زمان پاسخ نمی‌تواند حداکثر بیش از ده روز از زمان دریافت درخواست باشد.»
مدعیان کاهش قیمت مسکن علم غیب دارند!
در شرایط ابهام آماری موجود، برخی رسانه‌ها مدعی کاهش قیمت مسکن شده‌اند. عضو هیات‌مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران اما در واکنش به این ادعاها اظهار کرد: مگر اینکه افراد با علم غیب این کاهش قیمت مسکن را اعلام کرده باشند و بیشتر به دنبال جو روانی در بازار هستند.
سعید لطفی درباره ادعاهایی مبنی بر کاهش قیمت‌ها در بازار مسکن و مطرح شدن عدد20 درصد برای افت قیمت‌ها در این بازار اظهار کرد: در حالی که معاملات خرید و فروش مسکن به حداقل ممکن رسیده و بازار مسکن در عمق رکورد فرو رفته، عده‌ای با چه حساب و کتابی و بر چه اساسی مدعی هستند که قیمت مسکن 20 درصد کاهش پیدا کرده است. وی در گفت‌وگو با ایلنا ادامه داد: در بازار مسکن معاملاتی انجام نمی‌شود که کاهش جزیی نرخ ارز در آن مشهود باشد. مگر اینکه افراد با علم غیب این کاهش قیمت مسکن را اعلام کرده باشند و بیشتر به دنبال جو روانی در بازار هستند. عضو هیات‌مدیره اتحادیه مشاوران املاک تهران گفت: البته در این روزهای رکود بازار مسکن، عده‌ای که نیاز فوری به پول دارند، دارایی خود از جمله ملک را با زیر قیمت به فروش می‌رسانند اما این موارد نادر هستند.
لطفی با تاکید بر اینکه بازار مسکن به‌شدت ترسو است، افزود: بازار مسکن، بازار ترسویی است. از این رو به محض ریزش قیمت‌ها، معاملات متوقف می‌شود اما باید توجه داشت فرایند ساخت مسکن یک دوره حداقل دو ساله است و ریزش چند روزه و جزئی قیمت دلار نمی‌تواند در قیمت تمام شده ساخت مسکن و افزایش قیمت‌ها در این مدت زمان اثر قابل توجهی بگذارد.
همه مناطق تهران درگیر رکود هستند
وی با بیان اینکه تمام مناطق 22گانه تهران درگیر رکود هستند، گفت: در این شرایط در منطقه 5 تهران بیشترین معاملات خرید و فروش مسکن انجام می‌شود چراکه این منطقه متراژ متفاوتی از واحدها را دارد و هم واحد 50 متری و هم واحد بالای 150 متری در این منطقه وجود دارد و منطقه جذابی محسوب می‌شود اما نوع رکود در منطقه یک تهران متفاوت از سایر مناطق است. این منطقه متعلق به لاکچری‌نشین‌ها است و خریداران برای خرید ملک معطل فروش دارایی برای افزایش قدرت خرید نمی‌مانند البته این منطقه هم درگیر رکود است اما جنس رکود آن متفاوت است.
افت ۵۰۰ میلیون تومانی قیمت آپارتمان در پردیس!
با وجود اینکه هیچ گونه آمار رسمی از قیمت‌ها و تعداد معاملات بازار مسکن در دسترس نیست، برخی رسانه‌ها از افت 500 میلیون تومانی قیمت آپارتمان در شهر جدید پردیس خبر داده اند! به گفته این رسانه‌ها، قیمت مسکن در یک ماه گذشته روند نزولی داشته که این کاهش در مناطق شمالی شهر تهران بیشتر از سایر مناطق بوده است، اما بررسی‌ها از قیمت آپارتمان در منطقه پردیس تهران حکایت از ریزش ۵۰۰ میلیون تومانی دارد.
همانطور که پیشتر توضیح داده شد، منظور این رسانه‌ها «قیمت‌های پیشنهادی» است وگرنه به گفته عضو هیات‌مدیره اتحادیه مشاوران املاک کسی درباره قیمت‌های معاملاتی علم غیب ندارد! بازدید میدانی ایرنا از تعدادی از بنگاه‌های معاملات املاک در منطقه پردیس نشان‌دهنده افت شدید قیمت مسکن در این منطقه است، به‌طوری که به گفته مشاوران املاک مجاز فعال در پردیس طی یک ماه گذشته به‌طور متوسط قیمت آپارتمان در این منطقه حداقل ۵۰۰ میلیون تومان افت داشته است. به عنوان مثال یک واحد آپارتمان با تمام امکانات به مساحت ۱۰۵ متر مربع در فاز هشت پردیس که تا پیش از این حدود سه میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان خرید و فروش می‌شد، امروز قیمت این ملک به رقمی کمتر از سه میلیارد تومان کاهش یافته است.
همچنین اگر در اواخر سال گذشته، ارزش واحدی برای پیش فروش و روی خاک حدود ۲ میلیارد تومان بود، این روزها با رقمی حدود یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان تا یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان می‌توان آن را خریداری کرد. به گفته این مشاوران املاک در برخی از واحدهای مسکن مهر تا رقم حدود یک میلیارد تومان نیز کاهش مشاهده می‌شود. این در حالی است که به گفته مشاوران املاک فعال در منطقه پردیس، امروز عرضه بیشتر از تقاضا است و پیش‌بینی‌ها بر این است که روند افت قیمت مسکن در پردیس ادامه‌دار باشد. بازدید میدانی ایرنا از منطقه پردیس و بررسی وضعیت قیمت ملک در این منطقه نشانگر این مساله است که بیشترین افت ریزش قیمت در این منطقه مربوط به فازهای ۱۱، ۵، ۸ و ۹ پردیس بوده است.
