افزایش تمایل به نگهداری پول نقد به جای سپرده‌های بانکی
رشد ۱۷،۸ درصدی دارایی‌های خارجی بانک مرکزی
گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری|
تغییرات حجم پول و شبه پول در پایان آذرماه ۹۹ نشان می‌دهد که رشد پول شامل اسکناس و حساب جاری و دیداری دو برابر رشد شبه پول بوده است و این موضوع نشان‌دهنده افزایش تمایل مردم به نگهداری پول نقد به جای سپرده‌های بانکی است تا برای خرید و فروش و سرمایه‌گذاری در بازار ارز و طلا، خودرو، مسکن، سهام و... استفاده شود.
جدیدترین گزارش بانک مرکزی از روند نقدینگی در پایان آذرماه نشان می‌دهد حجم پول و شبه پول در این مدت با افزایش همراه بوده است.بر این اساس در بخش متغیرهای عمده پولی و اعتباری در پایان آذرماه ۱۳۹۹، نقدینگی با رشد ۲۶.۶ درصدی نسبت به اسفند ۹۸ به رقم ۳۱۳۰۰.۲ هزار میلیارد ریال رسیده است. این میزان از نقدینگی بر حسب اجزای تشکیل‌دهنده شامل پول و شبه پول می‌باشد که در بخش پول، دو زیر مجموعه «اسکناس و مسکوک در دست اشخاص» و «سپرده‌های دیداری» را داریم که در پایان آذرماه ۹۹، هر کدام به ترتیب با افزایش ۵ و ۵۱ درصدی نسبت به اسفند ۹۸ مواجه شده‌اند و به ارقام ۶۴۲.۲ و ۵۵۲۸.۱ هزار میلیارد ریال رسیده‌اند.
بنابراین حجم پول در پایان آذرماه سال جاری به ۶۱۷۰ هزار میلیارد ریال رسیده است که نسبت به اسفند سال قبل، ۴۴.۴ درصد رشد دارد. همچنین در بخش شبه پول با زیرمجموعه‌های مختلفی همچون قرض الحسنه پس انداز، کوتاه‌مدت، یک ساله، دو ساله و سه ساله مواجه هستیم که در این بخش، حجم شبه پول در پایان آذرماه ۹۹، با رشد ۲۲.۹ درصدی نسبت به اسفندماه ۹۸، به رقم ۲۵۱۲۹ هزار میلیارد ریال رسیده است.
بانک مرکزی گزارش خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های خود در آذرماه را منتشر کرد که بر این اساس، میزان دارایی‌های خارجی آن با رشد ۱۷.۸ درصدی همراه بود. براساس این آمارها، به‌طور کلی دارایی‌های بانک مرکزی در آذر ماه امسال ۹۲۳۹.۹ هزار میلیارد ریال بود که این میزان در آذر ماه ۹۸ رقم ۷۶۸۴.۰ هزار میلیارد ریالی را ثبت کرد و حاکی از رشد ۲۰.۲ درصدی است. دارایی‌های خارجی بانک مرکزی در آذر ماه ۹۹ به ۵۸۲۴.۶ هزار میلیارد ریال رسید که رشد ۱۷.۸ درصدی را نسبت به آذر ماه سال گذشته به ثبت رساند. میزان دارایی‌های بانک مرکزی در آذرماه امسال نسبت به اسفند ۹۸ هم با رشد ۸.۶ درصدی همراه بود.
همچنین اسکناس و مسکوک در دست بانک مرکزی به عنوان دارایی‌های آن، در آذر ماه امسال ۸.۸ هزار میلیارد ریال و در مدت مشابه سال گذشته ۲۲.۷ هزار میلیارد ریال بود که با کاهش ۶۱.۲ درصدی مواجه شد. بدهی بخش دولتی به بانک مرکزی نیز در آخرین آمارها یعنی آذر ماه سال ۹۹ حدود ۱۴۷۷.۹ هزار میلیارد ریال به ثبت رسیده که به نسبت آذرماه سال ۹۸ رشد بیش از ۳۰ درصدی را داشت. این میزان در آذرماه سال گذشته، ۱۱۱۳.۳ هزار میلیارد ریال بود.
براساس این گزارش، همچنین بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی در آذرماه امسال به نسبت سال گذشته رشد ۱۳.۹ درصد رشد داشت. این میزان در آذرماه سال گذشته، ۱۱۱۳.۹ هزار میلیارد ریال و در آذر ماه امسال ۱۲۶۸.۴ هزار میلیارد ریال به ثبت رسید.
رشد بدهی‌های بانک مرکزی
در بخش بدهی‌های گزارش بانک مرکزی نیز شاهد ۷۲۶ هزار میلیارد بدهی به صورت اسکناس و مسکوک برای آذرماه امسال هستیم که به نسبت مدت مشابه سال ۹۸ رشد ۱۱.۳ درصدی را تجربه کرد. از این میزان، ۶۴۲ هزار میلیارد ریال آن در دست اشخاص و ۷۵.۰ هزار میلیارد ریال هم نزد بانک‌هاست.
همچنین ۳۳۵۸ هزار میلیارد ریال میزان سپرده بانک‌ها و موسسات اعتباری در آذر ماه امسال ثبت شد که در مقایسه با ۲۵۱۲ هزار میلیارد ریال آذرماه سال گذشته، رشد ۳۳.۶ درصدی را به ثبت رساند. سپرده‌های بخش دولتی نیز در این مدت، ۱۳۵۴ هزار میلیارد ریال که رشد ۵۶.۴ درصدی را تجربه کرد.
براساس این گزارش، بدهی‌های ارزی بانک مرکزی ۱۹۸۶.۳ هزار میلیارد ریال و این میزان در آذر ماه سال گذشته، ۱۸۷۲ هزار میلیارد ریال بود که رشد ۶.۱ درصدی را داشت. میزان دارایی‌های خارجی بانک‌های تجاری در آذرماه سال جاری بالغ بر ۱۳۱۶/۸ هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۱۵۱/۸ درصد رشد نشان می‌دهد.
بر اساس گزارش «گزیده‌های آماری بانک مرکزی»، وضعیت خلاصه دارایی‌ها و بدهی‌های بانک‌های تجاری در شهریور سال جاری نسبت به دو سال گذشته نشان می‌دهد که در مجموع در سه سال گذشته میزان دارایی بانک‌های تجاری چقدر بوده است. این بانک‌ها چه اندازه استقراض از بانک مرکزی داشته‌اند، به چه میزان تسهیلات به بخش‌های دولتی و غیر دولتی داده‌اند و چقدر از این پول‌ها بازگشته است.
خلاصه دارایی‌های خارجی
بانک‌های تجاری
بر اساس این گزارش، دارایی‌های خارجی بانک‌های تجاری در آذرماه امسال، بالغ بر ۱۳۱۶/۸ هزار میلیارد ریال بوده است. رقمی که در مدت مشابه سال گذشته به میزان ۵۲۳/۰ هزار میلیارد ریال بوده که نشان می‌دهد در سال ۹۹، میزان دارایی‌های خارجی این بانک‌ها حدود ۱۵۱/۸ رشد داشته و افزایش یافته است.
وضعیت اسکناس و مسکوکات
بانک‌های تجاری
بر پایه این گزارش، میزان اسکناس و مسکوکات بانک‌های تجاری در آذرماه سال جاری ۲۳/۲ هزار میلیارد ریال اعلام شده که نسبت به مدت مشابه آن در سال گذشته که ۳۳/۹ هزار میلیارد ریال بوده، ۳۱/۶ درصد افت داشته است. در حالی که میزان اسکناس و مسکوکات در آذرماه سال ۹۷ هم ۳۶/۸ هزار میلیارد ریال گزارش شده، بنابراین میزان اسکناس و مسکوکات بانک‌های تجاری هر ساله با اندکی افت همراه بوده است. در آذرماه سال ۹۷ میزان سپرده بانک‌های تجاری نزد بانک مرکزی ۴۰۳/۴ هزار میلیارد ریال بوده که این رقم در آذرماه سال ۹۸ به ۵۰۸/۶ هزار میلیارد ریال افزایش یافته است. در سال جاری نیز در مدت مشابه به رقم ۶۴۳/۳ هزار میلیارد ریال رسیده و بدین ترتیب رشد ۲۶/۵ درصدی را نشان می‌دهد.
میزان بدهی بخش دولتی
به بانک‌های تجاری
بر اساس این گزارش، میزان بدهی بخش دولتی به بانک‌های تجاری در سال جاری ۱۰۸۵/۲ هزار میلیارد ریال به ثبت رسیده که درصد تغییر میزان بدهی بخش دولتی در سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل حاکی از افزایش ۳۹/۷ بدهی بخش دولتی به بانک‌های تجاری است.
میزان بدهی بخش غیر دولتی
به بانک‌های تجاری
میزان بدهی بخش غیر دولتی در آذرماه سال جاری ۳۴۳۳/۱ هزار میلیارد ریال بوده که این رقم نسبت به مدت مشابه در سال گذشته رشد ۳۶/۹ درصدی را ثبت کرده است. میزان بدهی بخش غیر دولتی در آذرماه سال ۹۷، ۱۹۹۶/۱ هزار میلیارد ریال ثبت شده که همین رقم در سال ۹۸، ۲۵۰۶/۹ هزار میلیارد ریال بوده است. این گزارش حاکی است که سپرده‌های بخش غیردولتی در بانک‌های تجاری طی آذرماه سال جاری، ۵۸۷۳/۷ هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش ۳۳/۷ درصدی داشته است. میزان این سپرده‌ها در سال ۹۷، ۳۴۵۶/۴ هزار میلیارد ریال ثبت شده است.
بدهی به بانک مرکزی
بدهی بانک‌های تجاری به بانک مرکزی نیز در آذرماه امسال به ۹۱/۹ هزار میلیارد ریال رسیده که نسبت به آذر ماه سال ۹۸ رشد ۱۱۱/۸ درصدی به دنبال داشته است. میزان وام‌ها و سپرده‌های ارزی در سال جاری ۱۱۸۰/۳ هزار میلیارد ریال گزارش شده که نسبت به مدت مشابه در سال ۹۸ رشد ۱۶۳/۵ درصدی را نمایش می‌دهد. لازم به ذکر است که این رقم در سال ۹۷ معادل ۴۳۸/۰ هزار میلیارد ریال به ثبت رسیده که در مقایسه با مدت مشابه آن در سال ۹۸ که به میزان ۴۴۷/۹ بوده است تغییر زیادی نداشته و تغییرات محسوس در میزان وام و سپرده‌های ارزی در سال ۹۹ اتفاق افتاده است.
