فناوري تلفن همراه در ايران ۳۰ ساله شد

به گزارش اداره كل ارتباطات شركت ارتباطات سيار ايران، امروز فناوري تلفن همراه در كشورمان با گذر از سومين دهه عمر خود، با سوختي از جنس استانداردهاي نسل نوين ارتباطي و بر بستر كاربست‌هاي خلاقانه 5G، پا به مرحله تازه‌اي از چرخه حيات مي‌گذارد. نخستين اپراتور سيار كشور كه ۱۹ مرداد ۱۳۷۳ و در سال‌هاي آغازين انتشار سيگنال‌هاي ديجيتال 2G، كار خود را با پايه‌گذاري ۲۴ ايستگاه راديويي و عرضه چهار سيم‌كارت به نهاد رياست‌جمهوري آغاز كرد، اكنون با در اختيار داشتن بيش از ۱۰۰۰ سايت لوكيشن نسل پنجم ارتباطي (5G) و لقب بزرگ‌ترين اپراتور تلفن همراه ايران و خاورميانه وارد چهارمين دهه زندگي‌اش مي‌شود.

فاصله تقريبي يك دهه از پيدايش اين فناوري در كشورمان به نسبت ظهور آن در دنيا، ايران را در رديف كشورهاي سرآمد در توسعه تكنولوژي ارتباطات سيار قرار داد؛ علاوه بر اين همپاي خلق نسل‌هاي جديد ارتباطي كه معمولا با تكيه بر تحليل رفتار، هر دهه آغازگر يك نسل جديد است، توانسته همچنان خود را در لبه تكنولوژي حفظ كند. اگر در نخستين روزهاي ابتدايي عرضه سيم‌كارت در كشور، دغدغه مسوولان امور ارتباطات سيار شركت مخابرات ايران ظرفيت‌سازي براي واگذاري ۹۲۰۰ شماره فقط در شهر تهران بود و حدود يك دهه بعد (پايان سال 1382) توانست به ركورد 3 ميليون و 450 هزار واگذاري دست يابد، اكنون تعداد سيم‌كارت‌هاي واگذار شده «همراه اول» از 100 ميليون گذشته است. به عبارت ديگر، صحبت از حدود 45 هزار روستا، 83 هزار كيلومتر جاده و مجموعا 97 درصد جمعيت تحت پوشش شبكه «همراه اول» است؛ زيرساختي كه منجر به خلق ركوردهاي 80 ميليارد دقيقه حجم كل مكالمات شبكه سيار و تعداد كل 118 ميليارد پيامك شده است. نياز و تقاضاي مردم به فناوري ارتباطي سيار در كشور از بدو پيدايي آن، رفته رفته زمينه را براي حضور بازيگران ديگر در اين عرصه با رويكرد رونق‌بخشي به فضاي رقابت فراهم كرد و مجوزهاي اپراتورهاي دوم و سوم ارتباطي نيز در امتداد كسب تجارب موفق بيش از يك دهه فعاليت شركت ارتباطات سيار ايران، به مرور صادر شد. همسو با انتظارات جامعه و تحليلگران اقتصادي، واگذاري پروانه‌هاي ديگر ارتباطي همگام با خصوصي‌سازي بزرگ‌ترين بنگاه مخابراتي كشور، باعث تحكيم جايگاه همراه اول به عنوان سرمايه‌اي ملي در حوزه ارتباطي كشور شد. اكنون سهم بازار گروه همراه اول در مكالمه 67 درصد، در پيامك 84 درصد و در مشتركان اينترنت پرسرعت سيار 53 درصد است. نخستين و بزرگ‌ترين اپراتور تلفن همراه كشور با در اختيار داشتن اركان استراتژيكي نظير ماموريت «تحقق روياي ديجيتال» و چشم‌انداز «يكي از رهبران بازار ICT منطقه، با ارايه خدمات و راهكارهاي هوشمند براي توانمندسازي اكوسيستم ديجيتال» توانست در سال پاياني برنامه دوم راهبردي خود (پايان 1402) با رشد 31 درصدي به درآمد عملياتي 51421 ميليارد تومان در شركت اصلي برسد. همچنين در موعد 30 سالگي واگذاري نخستين سيم‌كارت در كشورمان، درآمد خدمات ديتا و پيامك نخستين اپراتور تلفن همراه ايران در سال مالي 1402 با رشد 37 درصدي مواجه شده و به 29705 ميليارد تومان رسيده است. همراه اول در سال گذشته (۱۴۰۲) 23727 ميليارد تومان به دولت به صورت‌هاي مختلف پرداختي داشته است؛ رقمي كه شايد در ابتداي ورود اين فناوري به كشور با سرمايه‌گذاري دولتي، چشم‌اندازي از آن در دست نبود. نمايش سير جذاب توسعه فناوري تلفن همراه در كشور طي سه دهه به روايت آمار، نشان از ايجاد انقلابي ارتباطي دارد كه منجر به تحولي ساختاري در تمامي حوزه‌ها از جمله تجارت و ارتباطات اجتماعي شده است. با گذر از شبكه‌هاي سلولي آنالوگ و ديجيتال، عصر اينترنت موبايل و ارتباطات پهن باند، اكنون در مرحله «فراتر از اينترنت پرسرعت» هستيم كه نويدبخش سرعت‌هاي بالاتر، تاخير كمتر و برنامه‌هاي كاربردي تحول‌آفرين است. گفتني است همراه اول به عنوان «لكوموتيو پرقدرت مسير حركتي ايران ديجيتال» از سال 1395 ورود به فناوري 5Gرا به عنوان اپراتور پيشرو، آغاز كرده و با استفاده از توان داخلي شامل تيم‌هاي فني اپراتور و شركت‌هاي ايراني، فرآيند بومي‌سازي اين فناوري (نسل پنجم) را از آن زمان تاكنون راهبري مي‌كند.

اپراتور اول تلفن همراه كشور در مسير پيش روي توسعه، ضمن توجه به فاكتور اتصال گسترده در فناوري نسل پنجم ارتباطي، به سمت پياده‌سازي كاربست‌هاي فناورانه حوزه اينترنت اشيا و ادغام با هوش مصنوعي خواهد رفت كه نويدبخش آينده‌اي با پيشرفت‌هاي هيجان‌انگيزتر و مبتني بر ارتباطات يكپارچه‌تر، كارآمدتر و به هم مرتبط‌تر است.