توسعه تجارت منطقهای بر بستر «چابهار»
گروه ایران
نخستین اجلاس سران کشورهای عضو اتحادیه همکاریهای منطقهیی اقیانوس هند موسوم به آیورا روز گذشته با حضور سران و مقامات بلندپایه
21 کشور عضو در جاکارتای اندونزی گشایش یافت. این اتحادیه که نزدیک به 3 میلیارد نفر از جمعیت جهان را دربر گرفته و دوسوم انتقال انرژی جهان از طریق آن میگذرد، علاوه بر 4 کشوری که عضو گروه جی-20 هستند، 7 شریک گفتمانی ازجمله امریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، ژاپن، مصر و چین را نیز در خود جای داده است. در همین رابطه محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان که سرپرستی هیات اعزامی کشورمان به این اجلاس را برعهده داشت، علاوه بر سخنرانی در نشست عمومی، به صورت جداگانه با رییسجمهوری اندونزی و نخستوزیر تایلند نیز دیدار و گفتوگو کرد. گفتنی است وزیر خارجه کشورمان در دیدار با جوکو ویدودو رییسجمهوری اندونزی به عنوان میزبان این اجلاس، ضمن ابراز رضایت از همکاریهای تجاری دو کشور، طرح تولید برق توسط شرکتهای ایرانی در اندونزی را نیز درراستای توسعه هر چه بیشتر همکاریها دانست. به گزارش ایرنا، وی همچنین در دیدار با نخستوزیر تایلند ضمن دعوت دولت ایران از «پرایوت چان اوچا» برای دیدار از ایران، به همکاریهای دو کشور اشاره کرد و گفت: گردشگران ایرانی بسیاری از تایلند دیدن میکنند که ضرورت
دارد تبادل گردشگر و دیگر همکاریهای گردشگری از سوی دو طرف تقویت شود.
چارچوبی چند بعدی برای همکاری
رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان همچنین در سخنرانی خود در اجلاس آیورا با بیان اینکه این اتحادیه به یک چارچوب چند بعدی برای همکاری تحول یافته است، گفت: همانگونه که در منشور آیورا آمده، این چارچوب همکاری منطقهیی، وسیلهیی برای ارتقای رشد مستمر اقتصادی و توسعه پایدار کشورهای منطقه با تمرکز بر 6 حوزه برخوردار از اولویت و 2 موضوع فراگیر است.
وی همچنین اظهار داشت: از تاسیس آیورا تاکنون، مفهوم غالب و «دیدگاه کلان توسعهیی» دهه 1990 که عمدتا از طریق مصوبات کنفرانسهای عمده سازمان ملل متحد شکل گرفته، در چارچوب 3 سند اهداف هزاره، دستور کار توسعه و اهداف توسعه پایدار، تکامل یافته است. در 2 سال گذشته، برخی طرحهای مورد حمایت سازمان ملل متحد درراستای اقدامات جدید جهانی، از طریق توافق پاریس درخصوص تغییرات اقلیمی، دستور کار آدیسآبابا در زمینه منابع مالی برای توسعه و نیز طرح کاهش بلایای طبیعی، توسعه یافته است. موضوع حایزاهمیت این است که آیورا طرح و برنامههای خود را به نحوی طراحی کند که نه تنها نیازها و آرمانهای کشورهای عضو، بلکه اولویتهای جهانی مدنظر خود را نیز محقق کند.
ظریف افزود: موضوع محوری این اجلاس، فرصت مغتنمی را برای همکاری و پیشرفت فراهم آورده است. ایران از ظرفیتهای فراوانی برای تقویت ارتباطات دریایی، از طریق برقراری ارتباطات چندوجهی منطقه آیورا با سایر بازارهای منطقهیی و جهانی، برخوردار است. بندر ایرانی چابهار دارای موقعیت راهبردی برای برقراری ارتباط میان اقیانوس هند و خلیجفارس، غرب و مرکز آسیا، قفقاز و اروپاست و مسیری امن و کوتاه را برای اتصال شرق به غرب و شمال به جنوب دراختیار قرار میدهد. نخستین نشست آیورا با عنوان «مسوولان مناطق آزاد» که در اردیبهشت 1395 در چابهار برگزار شد، ایجاد سازوکاری را برای همکاری و تعیین مراجع ملی برای توسعه و گسترش ارتباطات، تجارت و سرمایهگذاری در منطقه و فراتر از آن، به تصویب رساند.
مبارزه ایران با راهزنی دریایی
وزیر خارجه کشورمان در بخش دیگری از سخنان خود، به اهمیت ایمنی دریایی بهعنوان یکی از اولویتهای اساسی در اسناد آیورا اشاره کرد و افزود: از آنجا که نزدیک به 80درصد تجارت جهانی از مسیر دریایی و کشتیرانی صورت میپذیرد، باید توجه ویژهیی به افزایش ایمنی و امنیت از یک سو و جلوگیری از آلودگی دریایی از سویی دیگر مبذول داشت. افزایش بیسابقه راهزنی در آبهای غرب اقیانوس هند از سال 2008 تاکنون، همچنان در راه تجارت دریایی مانع ایجاد کرده و ماهیگیری در منطقه را مختل میکند. ایران فعالانه در مبارزه با راهزنی دریایی در آبهای بینالمللی مشارکت دارد و بر این باور است که اقدامات هماهنگ ملی، منطقهیی و بینالمللی امری الزامی برای رفع این تهدید است.
منطقه ما همچنین دستخوش خشونت افراطگرایانه و تروریسم است. بر این اساس، ما از ابتکار میزبان اندونزیاییمان برای تصویب «بیانیه مقابله با افراطگرایی خشونتآمیز منجر به تروریسم» کاملا حمایت میکنیم. این بیانیه به پیشبرد اهداف طرح رییسجمهور روحانی تحت عنوان «جهان بر علیه خشونت و افراط» که به اتفاق آرا توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 2013 به تصویب رسید نیز کمک خواهد کرد.
تعهد ایران برای اقدامات جمعی
رییس دستگاه دیپلماسی کشورمان در ادامه اظهار داشت: جهانی شدن، توأمان چالشها و فرصتهایی را ایجاد کرده است.
اقتصاد مقاومتی و پایدار، نیازمند همکاری در تمام سطوح زیر منطقهیی، منطقهیی و بینالمللی است. آیورا فرصتی منحصر بهفرد و چارچوب مستحکم برای تقویت هر چه بیشتر روابط اقتصادی میان کشورهای عضو محسوب
میشود.
برنامه اقدام جامع و زمانبندی شده که برای دستیابی به اهداف آیورا تدوین شده، نیازمند اراده سیاسی و اقدام جمعی ماست. در اینجا بار دیگر تعهد بیقید و شرط و همبستگی ایران را با این تلاشها اعلام مینمایم.
لازم به ذکر است در پایان این اجلاس کشورهای شرکتکننده از ابتکار حسن روحانی رییسجمهوری کشورمان مبنی بر جهان بدون خشونت و افراطیگرایی استقبال کردند.