اوباما نقش پررنگتر پوتین را در سوریه خواستار شد
گروه جهان|
دولت امریکا در پیشنهادی به روسیه خواستار افزایش همکاریها با این کشور در سوریه شده است. واشنگتن در این طرح تضمین کرده که به شرط قطع حملات دولت سوریه علیه شورشیان مورد حمایت امریکا، در حملات نیروی هوایی روسیه علیه تروریستهای جبهه نصرت و گروههای وابسته به القاعده همکاری داشته باشد.
به نوشته روزنامه واشنگتنپست، بر اساس این پیشنهاد که شخصا توسط باراک اوباما، رییسجمهوری ایالات متحده و جان کری، وزیر خارجه تایید شده، همکاریهای نظامی امریکا و روسیه به سطح بیسابقهیی خواهد رسید؛ چیزی که روسیه زمان طولانی دنبال تحقق آن بوده است. گفته شده، دولت امریکا در این پیشنهاد تعمیق همکاریها در سوریه را خواستار شده است. رویترز گزارش داده این طرح هنوز در دست بررسی است.
در مقابل روسیه بر اساس این پیشنهاد، موافقت خواهد کرد که برای توقف بمباران گروههای مخالف توسط نیروهای سوریه، به دولت بشار اسد فشار بیاورد. بر اساس این پیشنهاد، ایالات متحده محل دقیق این گروهها را به روسیه نخواهد گفت اما منطقه جغرافیایی که باید حملات هوایی خود را در آنجا متوقف کند، به مسکو اعلام خواهد کرد.
اشتون کارتر، وزیر دفاع ایالات متحده، شخصا با این پیشنهاد مخالف بوده اما در نهایت مجبور شده که با تصمیم باراک اوباما در این زمینه همراهی کند. واشنگتن پست مینویسد: این طرح در داخل و خارج از دولت امریکا به چند دلیل مخالفان جدی دارد. رابرت فورد، سفیر سابق ایالات متحده در سوریه گفته است: «یکی از نقایص بزرگ طرح این است که کاملا روشن است، روسها هیچ تمایلی برای اعمال فشار سنگین بر دولت بشار اسد ندارند. در مواردی هم که مسکو تلاش کرده تا به دولت اسد فشار بیاورد این فشار نتایج بسیار اندکی داشته است.»
به نوشته واشنگتن پست این پیشنهاد در صورت اجرا، به انجام هماهنگی در حملات علیه جبهه نصرت در سوریه میانجامد. جبهه نصرت از شاخههای القاعده در سوریه، از مهمترین گروههای پیکارجو در برابر حکومت بشار اسد به شمار میرود. این گروه در فهرست سازمانهای تروریستی سازمان ملل است و آتشبس سوریه شامل آن نمیشود.
فورد معتقد است که اطلاعات مورد اعتماد کافی برای تشخیص تفاوت میان گروه جبهه نصرت و دیگر گروههای مسلح در سوریه که اغلب در نزدیکی یکدیگر زندگی میکنند، وجود ندارد. به همین دلیل، اگر حتی دولت سوریه موافقت کند که مواضع گروههای مخالف را بمباران نکند، هیچ راهی برای جلوگیری از جابهجایی گروههای تروریستی وجود ندارد. علاوه بر این، تشدید بمباران مواضع جبهه نصرت احتمالا باعث افزایش تلفات غیرنظامیان خواهد شد. رویترز مینویسد؛ مقامهای دو دولت به گونهیی چنین طرحی را تایید کردهاند که خود نشاندهنده پیچیدگی تلاشها برای ایجاد آتشبس است که قرار بود، گذاری سیاسی را برای سوریه ارمغان بیاورد. از سوی دیگر نشاندهنده ضعف شورشیان مورد حمایت غرب است.
شورشیان مورد حمایت امریکا به تازگی در پی تصرف یک پایگاه هوایی، حملاتی را به البوکمال انجام دادند؛ شهری در تصرف «داعش» و با اهمیت راهبردی در مرز عراق که در نهایت حملات شورشیان به آن فرجامی نداشته است. یکی از شورشیان به رویترز گفته شماری از نیروهای آنها کشته شده، برخی نیز اسیر شدهاند.
واشنگتن پست مینویسد؛ برای روسیه توافق با ایالات متحده تنها درباره سوریه نخواهد بود. ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، افزایش همکاریهای نظامی با ایالات متحده را «اذعان طرف امریکایی به اهمیت روسیه» میداند. از این منظر، این همکاری میتواند به نوعی پایان انزوایی باشد که روسیه پس از مداخله نظامی در اوکراین به آن دچار شده بود و به گفته مقامهای امریکایی، دلایل مخالفت اشتون کارتر با طرح دولت باراک اوباما همین بوده است.
روسیه اخیرا روابط دیپلماتیک خود را با ترکیه بهبود بخشیده است. رجب طیب اردوغان، رییسجمهوری ترکیه هفته گذشته با ارسال نامهیی برای پوتین ضمن عذرخواهی از مسکو به دلیل سرنگون کردن هواپیمای نظامی این کشور در سوریه در سال 2015، با پرداخت غرامت به خانواده خلبان قربانی موافقت کرده است.
یک مقام امریکایی درباره طرح پیشنهادی اوباما گفته است: «روسها مشخص کردهاند که همکاری نظامی با ایالات متحده را میخواهند و نه فقط مبارزه با تروریسم که دلیلش هم تلاش مسکو برای بهبود موقعیت خود در عرصه جهانی است. این همکاری نوعی خوشامدگویی برای بازگشت روسیه به عرصه بینالمللی است.»
پوتین همزمان با انتشار گزارش واشنگتن پست بر آمادگی روسیه برای همکاری فشرده با امریکا در امور بینالمللی تاکید کرده ولی گفته این همکاری تنها بر پایه برابری و با در نظر گرفتن منافع یکدیگر امکانپذیر است. پوتین طی سخنرانی در نشست سفرا در وزارت خارجه روسیه تاکید کرده است: «ما به همکاری فشرده با ایالات متحده در امور بینالمللی علاقهمند هستیم اما گزینه بعضی مسوولان امریکایی مبنی بر اینکه آنها خودشان تعیین میکنند در چه عرصههایی با روسیه همکاری کنند و در چه عرصههایی به ما فشار و از جمله فشار تحریمی بیاورند را نمیپذیریم و در آینده هم نخواهیم پذیرفت.» رییسجمهوری روسیه افزوده است: «ما خواستار مشارکت برابری حقوق هستیم و تنها بر اصول برابری و در نظر گرفتن منافع یکدیگر با امریکا کار خواهیم کرد.» روسیه از مهمترین حامیان اسد به شمار میرود. آینده بشار اسد در قدرت، از محورهای اصلی شکست مذاکرات صلح تا به اینجا به شمار میرود. این در حالی است که بشار اسد، رییسجمهور سوریه، این روزها افشاگری کرده است که دولتهای غربی با دولت سوریه همکاری میکنند. وی گفته است: «کشورهای غربی از نظر سیاسی به ما حمله میکنند ولی از زیر میز
و به صورت مخفیانه قصد دارند با ما تعامل داشته باشند. آنها از استانداردهای دوگانه درباره سوریه استفاده میکنند.» اسد در گفتوگو با «اسبیاس» استرالیا گفته است: «دولتهای امریکا از دهه 50 قرن بیستم همواره دنبال مشکلآفرینی بودهاند و هیچ مشکلی را حل نکردهاند. ما با همکاری با امریکا مخالف نیستیم اما این همکاری باید به معنای صحبت از منافع مشترک و تلاش برای تحقق آن باشد نه صحبت از منافع آنها و به ضرر منافع ما.»