اما و اگرهای نرخ رشد اقتصاد
در هفتههای اخیر آمار دو شاخص اصلی اقتصاد توسط مرکز آمار ایران انتشار یافت.
نرخ رشد اقتصادی کشور در شش ماهه نخست سال جاری رشد 7.4درصدی نسبت به سال قبل را نشان میدهد و نرخ بیکاری 12.7درصدی هم نسبت به مدت مشابه سال قبل 1.8درصد رشد را نشان میدهد. با اعلام رشد اقتصادی غیر منتظره 7.4درصدی، انتظار همگان بر کاهش نرخ بیکاری بود؛ چرا که رشد اقتصادی آن هم با نرخ بیش از 7درصد مبین افزایش تولید در کشور است که نیازمند کار و تلاش بیشتر و در نتیجه اشتغال بیشتر است و اصولا این دو شاخصه ارتباط مستقیم و معنا داری با یکدیگر دارند. لیکن با اعلام افزایش نرخ بیکاری در سال جاری گمانهزنی درباره علت عدم همخوانی این دو شاخصه اقتصادی در کشور بالا گرفته است. اینکه با وجود رشد اقتصادی 7.4درصدی در کشور همزمان شاهد افزایش نرخ بیکاری هم هستیم و این موضوع میتواند ناشی از دو علت عمده باشد. نخست اینکه آمارهای اعلامی مخدوش باشد، یعنی اینکه یا رشد اقتصادی اعلام شده واقعیت نداشته باشد یا اینکه رشد منفی اشتغال غیرواقعی باشد که در هر دو حالت و با توجه به اینکه آمارهای ارائه شده از سوی مرجع رسمی کشور یعنی مرکز آمار ایران اعلام شده و توسط بالاترین مقام اجرایی کشور نیز رسانهیی شده است، بنابراین در صحت آن نمیتوان تردید داشت. علت دوم اینکه مطابق نظراغلب کارشناسان اقتصادی کشور که پس از اعلام نرخ رشد اقتصادی کشور بیان شد، رشد اقتصادی 7.4درصدی عمدتا در بخشهای غیرمولد اقتصاد صورت پذیرفته که نتوانسته روی افزایش اشتغال کشور تاثیر مثبت داشته باشد ونرخ رشد این بخشهای مولد نظیر صنایع کوچک و متوسط همچنان پایین است که وضعیت بازار نیز بر این نظر صحه میگذارد و بنابراین عمده رشد اقتصادی کشور در بخشهای تولید، فروش نفت، گاز، میعانات گازی و اصولا فروش مواد اولیه انجام پذیرفته است. بدیهی است که اعلام رشد اقتصادی بخشهای مختلف اقتصاد به تفکیک میتواند در شفافیت بیشتر این موضوع کمک کند. نظر فرعی دیگر اینکه، چنانچه درصدی از این رشد اقتصادی در بخشهای مولد کشور و مثلا صنایع کشور اتفاق افتاده باشد، تنها توانسته بخشهایی از این صنایع را در بر بگیرد که قبلا با ظرفیتی کمتر از ظرفیت واقعی خود مشغول به کار بودهاند، به عبارت دیگر افزایش تولید این بخش ناشی از افزایش ظرفیت تولید یا توسعه این صنایع نبوده و فقط توانسته ظرفیتهای خالی مانده را تا حدودی پر کند و لذا نتوانسته منجر به افزایش اشتغال شود. فرض آخر اینکه، آمار افراد جویای کار به بازار کار کشور و نرخ رشد آن بقدری بالا است که توانسته از نرخ رشد اقتصادی کشور نیز پیشی بگیرد و با وجود نرخ رشد اقتصادی 7.4درصدی، همچنان نرخ رشد بیکاری را از نرخ رشد اقتصادی کشور بالاتر نگه دارد.