برچسب - اقتصاد ایران

 رييس‌جمهور در روزهاي گذشته دور جديدي از سفرهاي منطقه‌اي خود را كليد زده و پس از حضور در اجلاس اكو و ديدار با مقامات اقتصادي كشورهاي منطقه، امروز (شنبه) در سفري رسمي عازم عربستان سعودي مي‌شود تا پس از حدود هفت سال، قفل رابطه ميان دو كشور را در سطح بالاترين مقامات اجرايي بشكند و البته در اجلاس سران كشورهاي اسلامي شركت كند، سفرهايي كه مي‌تواند بار ديگر راهبرد بزرگ سياست خارجي دولت سيزدهم در توسعه همكاري با كشورهاي منطقه را گسترش بدهد.

نشست كميسيون فرش، هنر و صنايع‌دستي اتاق ايران با موضوع مد و پوشاك و اقتصاد اين حوزه برگزار شد. حاجي‌آقا ميري، رييس كميسيون فرش، هنر و صنايع‌دستي اتاق ايران گفت: جايگاه صنعت فرش در كشور جايگاه مهمي است و ادغام مركز ملي فرش با اداره كل صنايع خلاق اسباب‌بازي و پويانمايي و لوازم ورزشي خلاف منافع ملي و قانون است. 

واكاوي داده‌هاي شامخ مهر 1402 حاكي از اين است كه در اين ماه باوجود باقي ماندن رقم شاخص در محدوده بالاي 50 و دلالت بر رونق و انبساط فعاليت‌هاي اقتصادي، اما اغلب بنگاه‌ها به‌واسطه استمرار مشكلات، به‌سختي افتاده‌اند. همچنين نتايج نظرسنجي از فعالان اقتصادي گوياي اين است كه تعداد قابل‌توجهي از شركت‌ها به‌واسطه استمرار مشكلات مربوط به «اتخاذ قوانين مخل، ناگهاني و غيركارشناسي از سوي گمرك، وزارت صمت و بورس كالا» با مشكلات و دغدغه‌هاي جدي مواجه شده‌اند. با اين شرايط مي‌توان گفت در مهرماه يك دست انداز جديد بر سر راه فعاليت بنگاه‌هاي اقتصادي ايجاد شده است. 

فعالان اقتصادي بخش خصوصي با مقامات دولتي افغانستان به ميزباني اتاق ايران ديدار كردند. در اين نشست، مقامات اين كشور ضمن تاكيد بر رفع موانع بانكي، گمركي و ترانزيتي، بر فراهم بودن شرايط براي سرمايه‌گذاري بخش خصوصي ايران در معادن افغانستان تاكيد كردند. از ديگر خواسته‌هاي طرف افغانستاني، تسهيل تجارت دو كشور بر پايه صادرات مشترك، سرمايه‌گذاري و تأسيس شهرك صنعتي مشترك با ايران است. 

حال كسب و كار بدتر شد. نتايج پايش ملي محيط كسب‌وكار كشور در فصل تابستان امسال از نامساعدتر شدن شرايط براي فعاليت‌هاي اقتصادي نسبت فصل قبل و فصل مشابه در سال قبل حكايت دارد.براساس نتايج جديد پايش، شاخص محيط كسب وكار در تابستان امسال، 6.11 (نمره بدترين ارزيابي 10 است) محاسبه شده كه از وضعيت اين شاخص نسبت به ارزيابي فصل گذشته (بهار 1402 با ميانگين 6.05) نامساعدتر است. اين ارزيابي بيانگر آن است كه از نظر فعالان اقتصادي مشاركت‌كننده در اين پايش، وضعيت برخي مولفه‌هاي موثر بر محيط كسب و كار ايران در تابستان 1402 نامساعدتر شده است. عدد شاخص در تابستان 1402 نسبت به فصل مشابه سال قبل (3.90درصد) نامساعدتر شده است.

وزير اقتصاد برگزاري كميسيون مشترك ايران و چين در پكن را نخستين گام در اجراي پروژه‌هاي توافق ۲۵ ساله ايران و چين برشمرد و گفت: در دومين گام مجموعه ديگري از توافقات بر روي پروژه‌هاي مشخص در بين بخش‌هاي دولتي وزارتخانه‌هاي متناظر ايران و چين برقرار شد و روي جزييات اجراي پروژه‌ها هم توافق صورت گرفت.

حمايت از محرومان يكي از اصلي‌ترين كليدواژه‌هايي بود كه ابراهيم رييسي در دوران انتخابات رياست‌جمهوري 1400 بر روي آن تاكيد داشت و در ماه‌هاي بعد نيز بارها از تريبون‌هاي رسمي دولت اين صحبت به ميان آمد كه تمام سياست‌هاي كلاني كه در حوزه اقتصاد تدوين مي‌شود با هدف كاهش فشار از روي اقشار كم‌درآمد است. آنچه كه در عمل رخ داده نشان از آن دارد كه هنوز راهي طولاني تا تغيير وضعيت اقتصادي اقشار كم درآمد در اقتصاد ايران باقي مانده است.

ما در سال‌هاي گذشته، در كنار تحريم‌هاي خارجي با محدوديت‌هاي داخلي و بعضا تصميماتي كه شرايط را براي فعالان اقتصادي دشوار مي‌كند نيز مواجه بوديم. از اين رو ضمن توجه به مشكلات كلان، مي‌توان انتظار داشت كه با پيگيري سه اولويت اعلام شده، در كوتاه‌مدت تاثيراتي مثبت در اقتصاد ايران خود را نشان دهد.

چرا علي‌رغم رخدادهاي فراوان داخلي و خارجي، نرخ ارز در ايران همچنان به صورت نسبي روي مدار ثبات قرار دارد؟ اين ثبات نسبي در بازار ارز به خصوص پس از آغاز مناقشه اخير فلسطين و اسراييل و احتمال ايجاد يك بحران فراگير بين‌المللي واجد اهميت ويژه‌اي است. هرچند افراد و جرياناتي تلاش مي‌كنند بروز برخي نوسانات محدود پس از عمليات توفان‌الاقصي را بولد كرده و عملكرد مديريت بانك مركزي را زير سوال ببرند، اما واقع آن است كه اين نوسانات محدود هم بلافاصله با راهبردهاي درست بانك مركزي از ميان رفتند.

 با توجه به تحولات حاكم، پيش‌بيني مي‌كنم يك فروپاشي جديد مالي جهاني در پيش است كه ثروت مردم جهان را نصف مي‌كند. بايد توجه داشت اين فروپاشي، فروپاشي اقتصادي نيست و فروپاشي مالي است. ريشه اين فروپاشي هم به اين گزاره باز مي‌گردد كه از سال 1980 به اين سو، مشكلات اقتصادي در جهان با افزايش بدهي حل شده است.

يكي از اصلي‌ترين چالش‌هايي كه در سال‌هاي گذشته، اقتصاد ايران با آن مواجه بوده، نبود سياستي دقيق در رابطه با توليد و نحوه حمايت از آن است. در واقع هرچند ما در سطح شعار به يك جمع‌بندي كلي رسيده‌ايم كه بايد از توليد حمايتي حداكثري داشت اما در عمل چالش‌ها به جاي خود باقي مانده و در اين ميان يكي از اصلي‌ترين معضلات، به حوزه ماليات بازمي‌گردد.

بر اساس تصميم نمايندگان مجلس در مدت اجراي برنامه هفتم توسعه وضع هرگونه تخفيف، ترجيح، بخشودگي، كاهش نرخ معافيت و شموليت نرخ صفر و اعطاي اعتبار مالياتي جديد به جز مواردي كه منجر به افزايش يا رونق توليد و صادرات شود، ممنوع است. بلافاصله پس از تصويب اين طرح، بازار ارزيابي‌هاي تحليلي در خصوص اين مصوبه گرم شد. به نظرم قبل از هرگونه تحليلي لازم است به اين پرسش‌ها پاسخ مناسبي داده شود.

منطقه آزاد تجاري بانه و مريوان مربوط به اقتصاد ملي بوده و متعلق به همه مردم ايران است و توجه مسوولان در گستره ملي را مي‌طلبد؛ همچنان كه رييس‌جمهور روي اين منطقه حساسيت داشته و پيگير مسائل آن است.

اگر در دوره صفويه، حكومت از صادرات كالاي خام حمايت مي‌كرد امروز هم با همان مناسبات مواجه‌ايم و خام فروش‌ها به اسم تشويق به اصطلاح صادرات غيرنفتي به شكل‌هاي مختلف از ماليات معاف هستند. بعضي از داده‌هاي مربوط به نظام ماليات ستاني ايران واقعا حيرت‌انگيز است.

بررسي و واكاوي آمار‌ها از بازار سرمايه نشان مي‌دهد كه در هفته دوم آبان ماه ارزش دلاري بازار سرمايه به محدوده ۱۵۳ميليارد دلار رسيد و همچنين نسبت قيمت به سود گذشته‌نگر بازار سهام در محدوده ۷ قرار گرفته است.

وزير صمت بار ديگر نارضايتي خود را از سركوب قيمت‌ها اعلام اما اين اقدام را يك اجبار عنوان كرد و گفت: «براي مديريت نرخ‌ها مجبور به سركوب قيمت‌ها مي‌شويم».

علي‌رغم گذشت بيش از 1ماه از آغاز عمليات توفان‌الاقصي و متعاقب آن حملات مستمر اسراييلي‌ها عليه مردم بي‌دفاع و مظلوم غزه، هنوز نشانه‌اي از طرحي كه بتواند مطالبات مردم فلسطين را پاسخ دهد، مشاهده نمي‌شود. در اين ميان بروز مشكلات اقتصادي دامنه‌دار هم در سطح منطقه‌اي و هم در سطوح داخلي كشورها باعث شده برخي نگراني‌هاي جدي در سطح منطقه در خصوص آينده شكل بگيرد.

متاسفانه به جاي اينكه بخش خصوصي و دولت در كنار هم به مسائل اصلي كشور بپردازند، با حاشيه‌سازي‌هاي زائد به موضوعاتي پرداخته مي‌شود كه نه مبناي قانوني و حقوقي دارند و نه به صلاح كشور هستند.

«اين نكته رمز اگر بداني داني/ هر چيز كه در جستن آني آني...» اين اشاره جاودانه‌اي است كه مولانا سال‌ها قبل در ديوان شمس ثبت كرده است. اشاره‌اي ظريف است در خصوص اهميت دادن به انديشه‌ها و افكاري كه انسان و جوامع انساني براي رشد، پويايي و پيشروي به آنها نياز دارند. يكي از كليدي‌ترين پرسش‌ها در فضاي علمي و تخصصي ايران بدون ترديد، اين پرسش است كه چرا ايران هنوز به توسعه دست پيدا نكرده است؟ اين در حالي است كه بسياري از كشورها بسيار دورتر و ديرتر از ايران خودمان، ضرورت توسعه را درك كرده‌اند اما به كرانه‌هاي آن رسيده‌اند. نمونه‌اش، مالزي، سنگاپور، كره جنوبي، هند و... است.

آن‌طور كه يك مسوول صندوق توسعه ملي اعلام كرده پرداخت ۲ ميليارد دلار به بخش مسكن مستلزم آن است كه وزارت نفت متعهد به ارايه نفت در قبال حواله‌هاي وزارت راه و شهرسازي شود. به منظور تامين بخشي از منابع مالي طرح نهضت ملي مسكن، چند هفته قبل صندوق توسعه ملي در نشستي كه با حضور معاون اول رييس‌جمهوري و ساير مسوولان مرتبط با بخش مسكن برگزار شده پيشنهاد داد در قبال دريافت حواله‌هاي نفتي ۲ ميليارد دلار در اختيار وزارت راه و شهرسازي قرار دهد.