جذاب‌ترين گزينه‌ها براي جذب نقدينگي‌ها سرگردان (پول داغ) در اقتصاد ايران كدام بازارها هستند؟ اين پرسش اين روزها كه موضوع پرداخت سودهاي فزاينده در برخي حوزه‌ها مطرح است، براي بسياري از تحليلگران به موضوع مهمي بدل شده است.

تيم ملي فوتبال ايران در جام ملت‌هاي آسيا، پس از باخت ناراحت‌كننده به قطر با جام خداحافظي كرد تا يك بار ديگر مانند 7 تجربه قبلي طي 44سال گذشته، تيم ايران از حضور در فينال بازي‌ها و قهرماني باز بماند.

افزايش نرخ ارز و سكه و متعاقب آن تلاش انتشار اوراق 30درصدي اقتصاد ايران را با ابهامات عجيب و غريبي مواجه ساخته است. از سوي ديگر بانك مركزي هم اعلام كرده به زودي اوراق سپرده بسيار ويژه با نرخ سود 70درصدي در اختيار مردم قرار مي‌گيرد.

رويكرد ماليات‌ستاني دولت طي روزها و هفته‌هاي اخير انتقادات فراواني را ميان فعالان اقتصادي و تحليلگران ايجاد كرده است. هر كدام از كارشناسان در حوزه تخصص خود تلاش مي‌كنند نوري به ابعاد پنهان تصميمات دولت در حوزه ماليات ستاني بتابانند. يكي از رويكردهاي عجيب دولت در حوزه ماليات ستاني، تصميماتي است كه دولت در حوزه ماليات از سپرده‌هاي بانكي و صندوق‌هاي با درآمد ثابت اتخاذ كرده است.

در شرايطي كه تصور مي‌شد پس از ايجاد ساختار يكدست حاكمیت در زمان تصميم‌سازي‌هاي مهم اقتصادي و راهبردي، شاهد تعامل و هماهنگي بيشتري ميان تصميم‌گيران باشيم، اما مناقشات ميان دولت و مجلس بر سر بودجه همچنان ادامه دارد. هرچند نشانه‌هاي بسياري در خصوص وجود كسري بودجه 30درصدي وجود دارد اما مقامات دولت ادعا مي‌كنند بودجه كسري نخواهد داشت.

يكي از مشكلات جدي اقتصاد ايران كه همواره اساتيد علم اقتصاد و تحليلگران بر روي آن تاكيد مي‌كنند، دولتي بودن اقتصاد ايران است. مبتني بر اين ديدگاه، اقتصاد ايران به دليل اينكه تحت سيطره دولت قرار دارد، امكان رشد، پويايي و پيشرفت را نداشته و مدام در چرخه‌هاي تكراري و كليشه‌اي بخشنامه‌هاي دولتي، دخالت‌هاي دستوري و... گرفتار مي‌شود.

قبل از هر چيز ذكر اين نكته ضروري است كه استفاده از برخي واژه‌ها در بطن اين يادداشت تنها به دليل بهره‌مندي از معناي مستتر در آنهاست و هيچ گزاره ديگري از آن نبايد برداشت كرد. يكي از واژه‌هايي كه در نسل‌هاي قبلي در خصوص امور سطحي و مبتذل به كار مي‌رفت، واژه «خاله زنك» است؛ واژه‌اي كه البته مورد انتقاد بسياري از گروه‌هاي فمينيستي هم قرار گرفته و برخي از آن برداشت‌هاي جنسيتي مي‌كنند.

آگاهي و تسلط بر علم اقتصاد براي افرادي كه وظيفه تصميم‌سازي و سياست‌گذاري‌هاي اقتصادي را به عهده دارند، حياتي است. همانطور كه شاعري كه مي‌خواهد شعر بگويد، بايد آشنايي لازم با دستور زبان را داشته باشد. اگرچه هر فردي كه با دستور زبان آشنا باشد الزاما شاعر خوبي نمي‌شود. واقعيت اقتصاد ايران ركودي است كه امروز در بخش‌هاي مختلف اقتصاد كشور حاكم است.

بعد از مدت‌ها نوسان بالاخره حجم و ارزش معاملات در بازار سرمايه ايران رو به افزايش است كه خبر خوبي براي بورس محسوب مي‌شود. بازار عمدتا با خبر تجديد ارزيابي جان دوباره‌اي گرفته و رونق به معاملات برگشته است، از گوشه و كنار بازار اهداف بلندمدت بازار دوباره پررنگ شده است كه صدالبته اهداف بلندمدت و حتي ميان‌مدت بازار اعداد ذكر شده را تاييد مي‌كند، بنابراين بازار در مجموع راهي جز صعود ندارد.

چرا حضور مدران اقتصاد خوانده و عالمان علوم اقتصادي در عرصه سياستگذاري‌هاي عمومي و سياسي مهم و راهگشاست؟ اين پرسش شاه‌كليد ورود به بحثي است كه رمزگشايي از آن مي‌تواند به چرايي عدم توسعه‌يافتگي كشور و ظهور مشكلات كليشه‌اي در اقتصاد و مديريت ايران پاسخ بدهد. اهميت اين نوع پرسش‌ها به خصوص پس از رونمايي از بودجه 1403 كل كشور و رويكرد سختگيرانه دولت نسبت به توليد و حقوق‌بگيران و در كل دهك‌هاي متوسط و محروم بيشتر از هر زمان ديگري مطرح شده است.